Q 't Gaat MÒR Asih er dus om te ontdekken 'hoe 't was' toen we ontstonden: wat hèbben we gehoord, gezien, meegemaakt, beleefd, ondergaan, opgemerkt, gelezen, bekeken, verondersteld, gevoeld, geweigerd, gedroomd, gedaan & welke gevolgen kan dat hebben! En voor 'n iets latere periode hebben we daarvoor als bron ook nog de klassieke Joods-rabbijnse literatuur, ontstaan tussen de 2de èn 7de eeuw?! Daaruit leren we weliswaar niets over de Samaritaanse geschiedenis, maar wel over de houding van rabbijnen tegenover de zg. Samaritanen!? Ook díe houding is niet gemakkelijk òp één nóemer te brengen! Immers, het komt na alle negatieve beeldvorming die je al hèbt gezíen bijna als 'n verrassing als we de eerste zìn LÉZEN v/h Énige Rabbijnse Geschrift dat geheel aan de Samaritanen gewijd is, getiteld KUTHIM, waar staat dat de Samaritanen {Kuthim} in sommige van hùn gebruiken tòch nog op de Israëlieten lijken?! Dìt relatief milde oordeel wordt echter grotendeels geneutraliseerd door de slotzin van 't zelfde traktaat waar we lezen dat Samaritanen alleen dàn tóegelaten wòrden tot de Jóódse gemeenschap wanneer zij die BÈRG GERI-ZIM ÀFWÍJZEN, Yeroesjalayiem èrkènnen, & ook al de wederopstanding der dóden belíjden? Zònder díe òmmezwaai of bekering blijven 't allemaal 'outsiders'! Nu ìs 't traktaat Kuthim niet één v/d oudste rabbijnse geschriften, maar wanneer we teruggaan naar de vroegste bròn uit rabbijnse kring die zich óver Samaritanen uitlaat, dan vinden we niets dat 'bemoedigender' ìs? 't Gaat daarbij om Megillat Ta'anit, letterlijk 'Vastenrol' maar in werkelijkheid 'n lijst van vreugdedagen waarop juist níet gevàst màg wòrden (samengesteld a/h begin v/d 2de eeuw)! 'De dag van Garizim' ìs één v/d dágen (#22), & wel omdat dìt dé DÀG ìs waarop gevierd wordt dàt Yochanan HYRCANUS 't heiligdom o/d berg Garizim vernietigd heeft. Àldùs interpreteerde kennelijk de samensteller van dit document de uiterst vreselijke verwoesting v/h Samaritaans Heiligdom àls 'n 'DÁÁD van heilshistorische' betékenis? Ondanks deze omineuze start kunnen i/d rabbijnse literatuur toch ook àndere geluiden gehoord worden en 't lijkt erop dat er niet alleen weinig unanimiteit i/d houding tegenover de Samaritanen onder de rabbijnen hééft bestaan, óók zíen we meningen in de loop v/d tijd veranderen! Mòr ìs nu eenmaal zó opgevoed sinds WOII & ouders & voorouders van beide zijden volgden eenzelfde 'strenge lijn' vol van feesten, vasten, vieren, treuren, kleuren & geuren zoals omschreven o.a. in OT & NOT? Als je later i/d jaren '60 v/d vorige eeuw die plaatsen, mensen & 'tijden' opzoekt ervaar je 't met 'eigen zintuigen' ahw.! We zíjn 'n deel v/d historie & nemen zo verantwoording op ons voor 'al die' heilige plaatsen, gebeurtenissen, oorzaken èn gevolgen zoals omschreven @ Korinthe, Athene, Cyprus, Israël, Petra & Calcutta, Nippon & Birobeidjan: migranten, agora's, stranden, heilsboden, ruïnes, achterbuurten, paleizen & dictatoriale heilswensen?! Òf dat nu valt tussen 'n zg. Oudeheer W. Drees of Jongeheren H. Wiegel & M. Rutte of allerhande andere Keizers & Kóningen, de zg. Assyriërs, Babyloniërs & Chaldeeërs, of Neander-thalers & Homo Sapiens!? Het speelt méé in ons ontstaan, bestaan & weer vergaan, komen & staan, eten, drinken, dromen, doen, laten ÈN 'overwegen': je 'bènt min of meer' wat je 'verzint', 'ondervind' & ook 'grotendeels' weer zèlf 'beëindigt & begint'; boontje/loontje, Lòt & G d, wie niet weg is wordt gezien, armzalige Assepoesters, langdurig opgesloten Doornroosjes, Grimmige Hans & de 7 Grietjes, Griezelige Roodkakjes, Gelaarsde Ratten, Kruimelende Kleinduimpjes, pronte kippen, krolse katten, hijgende honden, hersenspoelers, hippe hindoes, boetvaardige boeddhisten, huppelende heidenen, hormonaaal-bepaalde heilsleerverkopers, legioenen advertentieleurders, ruige reclamepotentaten, parmantige Poetins, truttige Trumps & Overtollige Oenen bij de vleet...