Q&@
Want
vandaag zijn de spouwmuren gevuld
op alle windrichtingen door 'n Turk & 'n Pers
die Nederlander zijn geworden met hun gezin.
Weer wat anders dan Ruttes dividendbelastingen,
legeroefeningen, miljardairs, bijstandsmoeders & verkeersongelukken ofzo!
Aan 't eind v/d 19e eeuw sloot Martin Buber zich bij twee grote bewegingen aan:
't socialisme & 't zionisme? Socialisme bracht hem ook toen al verbondenheid met de médemens,
tsionisme verbondenheid met 't joodse volk dat zich betrokken weet op de wereld. De zionis-tische beweging beschouwde hij
als 'n spirituele beweging die 't joodse volk tot verjonging kon brengen?! Als volgeling van Achad haAm hoopte hij dat het als andere grote bewegingen i/d joodse geschiedenis, de mogelijkheid zou kunnen gaan bieden voor 'n werkelijke Ré-naissance. Hij werd redacteur v/h tijdschrift 'Die Welt', HÈT orgaan v/d zionistische beweging! Hij ijverde voor 'n vernieuwing v/h joodse leven & hoopte dat 'n frisse geest de oude waarden weer tot léven zou brengen. Terwijl Herzl & Nordau in zionisme 'n politieke oplossing zagen, vormden
Weizmann met Feiwel, Trietsch en Buber de oppositie: Bubers groep streefde ernaar tsionisme in verband met 't jodendom
te brengen! Zij protesteerden tegen de visie die 't zionisme tot 'n partijzaak maakten, & ijverden voor 'n zionisme als een
beweging die de vernieuwing v/d joodse MÈNSCH beoogt. Buber streefde naar de verankering v/d politiek in het geestesleven: tsionisme zou géén beweging meer zijn van verwéér TÉGEN ànderen voor zèlfbehoud, maar veeleer 'n mogelijkheid tot vernieuwing
v/h joodse léven, dus 'n verbinding vàn JÓDENDOM ÈN humanisme! 'n Conflict met Herzl wiens doelstelling veel pragmatischer was kon zogezien niet uitblijven!! Samen met de anderen & Lilien stichtte MB in 1902 't 'Jüdischer Verlag', waarin i/h Duits vertaalde Hebreeuwse werken uitgegeven zijn, maar voor MB waren politiek en literatuur niet voldoende. Met Herzls dood in 1904 trok hij zich terug uit het officiële zionisme. En in alle stilte begon hij zich voor te bereiden op 'n dieper verstaan v/h chassidisme. Dit uitte zich eerst in literaire activiteit en groeide ten slotte uit tot 'n monumentale existentiële interpretatie v/d beweging! Als fijnbesnaard luisteraar die opving wat 'r leefde allemaal i/d geest van zijn tijd, was MB zich ervan bewust dat de romantische beweging poogde úit te breken úit de starre kaders van verdorde religies naar 'n levendiger religiositeit? Déze religiositeit wisten de romantische denkers aanwezig in mythen, verhalen & spreuken van diverse culturen, óók ÈN véélàl in zogenaamde primitieve culturen. Aansluitend bij deze gevoeligheid die religie níet zag bìnnen de perken v/d rede zoals Kant of Cohen, maar als 'n levensvernieuwende verbinding met het Àl, bracht MB 't Oost-Europese chassidisme naar 't Westen. Ga maar na wàt er allemaal bleef verànderen
in amper 100 jaar tussen 20e & 21e eeuw: minstens twee wereldoorlogen, nepnieuws, propaganda,
Amerika, Rusland, China, India, Afrika,
Israël, Arabia, Brazilië, Turkije, Griekenland, Portugal, Spanje, Frankrijk,
England, Congo, Birma, kolonialisme, wereldheerschappij,
communisme, tradities, stammen &
politieke partijen, primitivisme,
progressie, migranten,
Eurexits ...