ZAGEN,
HEBBEN ZG.
GEDRAGSECONOMEN & EVOLUTIONAIR PSYCHOLOGEN AANGETOOND
DAT DE MEESTE MENSELIJKE BESLISSINGEN NÍET BEPAALD OP RATIONELE ANALYSES BERUSTEN,
MAAR OP EMOTIONELE REACTIES EN HEURISTISCHE SHORTCUTS; onze emoties & heuristieken waren dan
misschien al wel heel geschikt voor het leven in de steentijd, maar in 't computertijdperk schieten ze ernstig
tekort? Niet alleen rationaliteit is 'n mythe, 't individu zèlf is dat ook! Mensen denken zelden zèlfstandig ná:
we dènken doorgaans in groepen. Zoals er 'n heel dòrp voor nodig is om 'n kind groot te brengen, zo is er ook
'n heel dorp voor nodig om 'n werktuig uit te vinden, 'n conflict òp te lossen of 'n zíekte te genezen. Geen enkel
individu weet immers alles wat je móet weten om bv. 'n kathedraal, 'n atoombom of een vliegtuig te bouwen?
Datgene wat aan homo sapiens nèt dàt íetsje méér ("sapjes"
meegaf dan aan de andere zoogdieren ÈN òns zó
dé báás maakte 'van deze HÉLE planeet', was níet onze individuele rationaliteit, maar ons ongekende vermogen
òm ìn groten getale 'de koppen bij elkaar te steken'!
Individuele menschen wéten gênant wéinig vàn de ons om-
ringende wéreld en in de loop van de geschiedenis gingen ze steeds minder weten? Jagers-verzamelaars uit de
steentijd wìsten hóe zijzèlf al kleren moesten maken, hoe ze 'n vuurtje moesten stoken, hoe ze konijnen e.d.
moesten vangen & hoe ze aan leeuwen ofzo moesten ontsnappen! We dènken dan misschien wel vandaag de
mydidag véél méér te weten, maar als individuen weten we vaak in feite juist veel minder? We zíjn voor bijna
al onze dagelijkse behoeften afhankelijk v/d expertise van anderen. In 'n nogal ontnuchterend experiment
werd aan menschen gevraagd om ìn te schatten hoeveel ze wel of niet wìsten over de werking van 'n dood-
gewone ritssluiting. De meesten antwoordden zelfverzekerd dat ze dáár àlles van wìsten, want ze gebruikten
immers continu ritssluitingen? Vervolgens moesten ze nu zo gedetailleerd mogelijk àlle stappen gaan om- &
opschrijven die 'r allemaal bij de werking van de rits kwamen kíjken! De meeste mensen hadden geen idee!