36657AAvSWvON46 vooruit &terugmetdegeit: heen&weer

OFSCHOON DE CONSTELLATIE,
IN VERBAND MET DE OPGETEKENDE VOORVALLEN,
MEERMALEN SLECHT GENOEG IS GEWEEST, ZODAT GRANVELLE
DE GESPANNEN TOESTAND VAN OMSTREEKS 1566 EENS GEKARAKTERISEERD HEEFT MET TE VERKLAREN,
dat 't tijdperk der landvoogdij v/d hertog van Savoye wel terug scheen gekeerd, 't nemen van 'n besluit om
TÉGEN 't regime v/d Koning consequent de strijd aan te binden
was toch nog 'n ding op zichzelf?!

Òm dàt te
zíen ontstaan moeten we onze blik
veeleer richten òp 't beroemde gesprek, dàt Oranje in Juni 1559 met de
Koning van Frankrijk in 't Bois de Vincennes bij Parijs gehouden heeft!? Ziehier de plaats in 's Prinsen Apologie
van 1581, waarin hijzelf over de loop van dit gesprek verslag gedaan hééft: "MAIS QUAND ESTANT EN FRANCE
J'EU ENTENDU DE LA PROPRE BOUCHE DU ROI HENRI QUE LE DUC D'ALVE" - Oranje's medeafgevaardigde naar
't vorstelijk huwelijk, dat dier dagen i/d Franse hoofdstad plaatsvond - "TRAICTOIT DES MOIENS POUR EXTERMINER
TOUTS LES SUSPECTS DE LA RELIGION EN FRANCE, EN CE PAÏS ET PAR TOUTE LA CHRESTIENTÉ, ET QUE LEDICT Sr ROI
(QUI pensoit, comme j'avoi esté l'un des commis pour la traicté de la paix" - dat v/d vrede van Cateau Cambrésis n.l. -
"avoi EU communication de si grandes affaires, QUE je fusse aussi de ceste partie) m'eust déclaré le fond du conseil du Roi
d'Espaigne et du DUC d'Alve: pour n'estre envers sa MAJESTÉ en desestime, comme si on m'eust voulu cacher quelque chose,
je respondi en sorte que ledict Sr Roi ne perdit point ceste opinion, ce qui lui donna occasion de m'en discourir asses suffisamment
pour entendre le fond du project des Inquisiteurs. Je confesse que je fu lors tellement esmeu de pitié et compassion envers tant de
gens de bien qui estoient vouez à l'occision, et generalement envers tout ce païs auquel j'avoi tant d'obligation, et auquel on vouloit
introduire une inquisition pire et plus cruelle que celle d'Espaigne... voient dis-je ces choses, je confesse que des lors j'entrepri à bon
escient d'aider à faire chasser ceste vermine d'Espaignols hors de ce païs". Er ìs 'n tijd gewéést, dât de betrouwbaarheid van dit verhaal sterk in twijfel getrokken werd. 'n Mededeling, die zó láát ná de gebeurtenissen, waarover zij sprak, pas ÉÉRST voor de dàg kwàm, en die zó wéinig door andere berichten gesteund werd, als dat met deze 't geval is, verdiende toch wel géén vertrouwen! Zelfs 'n man als
Bakhuizen van den Brink heeft haar 'n pooslang geloochend? Toch 'n pooslang slechts; later is hij ten dezen weer op zijn schreden teruggekeerd! Zoals de historische wetenschap in 't algemeen 't trouwens ook gedaan heeft. Want op 't ogenblik is er wel haast
níemand meer die 't betrokken relaas òngeloofwaardig acht? En werkelijk bestond daar
toch ook niet genoegzaam grond toe...

't Is immers volstrekt niet
zoals voorheen aangenomen wèrd, dàt 't geheel op zichzelf staat & nèrgens i/d literatuur
bevestiging vindt? Integendeel! En zó ZÍE je nòg maar weer eens hóe afhankelijk we zíjn van tijd, plaats, mode &
'manieren'?!! De eerste grote culturen tussen & rondom de grote rivieren: Assyrië, Babylonia, Chaldea, de Perzen
& AeGYPTenaren, Feniciërs, Grieken, Hittieten, Indiërs, Joden, Kelten, Longobarden, Mongolen, Negers, Ooster-
lingen, Zuiderlingen, Westerlingen, Polen & ga zo maar steeds verder & alsmaar dóór!? Hoe, wanneer, waarom
leggen we relaties, reacties, regressies & progressie úit als 't gaat òm religieuspolitieke verhalen, hun goden
& potentaten, psalmen & gezangen, beeldtaal & propaganda, populisme & protestantisme, orthodoxie & al
wat daar verder nog 'uit voort kan komen'?! Bijbelverhalen uit zeer diverse tijden, lokalisaties & 'doelen'!
Wie sprak wàt, waar, wanneer & waarom zó al of niet vertaald, begrepen, misverstaan & 'geopenbaard'?
Kijk ook nog maar eens naar ons taal- & verhaalgebruik gedurende vele millennia, eeuwen & periodes!
De religieuze & politieke versies van traditie & kolonisatie: oorlogen, migraties, tijdperken & fases.....
Of de veranderingen in spraak, kleding, voeding, drank, drugs & modieuze fratsen in tijd/ruimte......
Kortom: laat je niet gevangen nemen &/of houden! Kijk 'ns om de hoekjes & gaatjes héén -
zie méér, vèrder, inniger & 'losser' dan neus & tong lang of kort zijn voor 'n bepaalde tijd.
In die zin zien we 't ook al als we in 'dagboeken' terugkijken?
Anders, breder, vrijer...
Vèrànderend, verbrédend, lòsser,
mooier/lelijker, bekennend/ontkennend. Tijd dus voor 'even iets
ànders', verandering van spijs, drank, omgeving & onze interesses, belangstellingen,
versies, gradaties, oorzaken, gevolgen, wortels & consequenties, kinderlijker,
mannelijker, vrouwelijker, onzijdiger, beknopter & uitgebreider?! Mensen zijn
per definitie 'tijdreizigers', bezóekers, onderzoekers, uitprobeerders,
experimenteerders & dùrvers!? Is er een begin
of een eind: er was altijd
iets daarvoor &
'eropvolgend'.