Q&@86WGKE&KE
VLUCHTTE NAAR FRIESLAND
EN KREEG DAAR ONDERDAK BIJ
EEN BOER. DAARBIJ HAF HIJ EEN VALSE NAAM OP
EN OOK DE PLAATS VAN HERKOMST
VERZWEEG HIJ!
Hij leefde daar onder de naam van
Hendrik de Weerdt geboren op 14 augustus 1904 te Waddennooyen van beroep transporteerder
wonende te Tiel aan de Sterrenbosch nr. 5. Tot begin september 1945 heeft hij zich schuil kunnen
houden, tóen viel hij door de mand, omdat de boer argwaan kreeg & de politie inlichtte! Terug naar
‘t kamp “De Pieterberg”? Als de echte bevrijding op dinsdag 10 april ‘45 komt, dan trekken de Poolse
bevrijders vanuit Coevorden, ‘t dorp Westerbork binnen en komen ze bij ‘t gemeentehuis aan en op dat
moment was er al ‘n gedropte nl-parachutist aanwezig die het hele gemeentebestuur gevangen genomen
had. Die para, ‘n Nederlandse Sergeant Van der Veer, had van ‘t verzet vernomen dat i/h kamp “De Pieter-
berg” gijzelaars zaten, die snel bevrijd moesten worden. Onder de gijzelaars zaten o.a. de wijkverpleegster
& ‘n vooraanstaande boer. Dat ‘t kampje De Pieterberg op korte afstand van het gemeentehuis lag was men
er vrij snel: daar werden de bevrijders feestelijk onthaald. Bij die bevrijding moest van alles en. Of wat snel
geregeld worden? Zo moest er nu bewaking komen voor de ‘bewakers van kamp Erika’, maar ook NSB’ers &
ander gespuis uit de omgeving van het dorp Westerbork kregen nu bewaking! Ook moesten diengevangenen
v/h kamp Erika, die dus inmiddels vrij waren, voorzien worden van pasje
om vrij naar huis te kunnen gaan...
Ze hadden immers allang geen papieren meer,
zoals een persoonsbewijs (Ausweis) e.d.?! Onder die gevangenen
zat ook ‘n aantal politieagenten & zij hebben die taak, samen met ‘n politieman uit Westerbork, op zich ge-
nomen. Na onderhandelingen kregen ze ‘n typemachine van ‘t gemeentehuis & op die manier konden ze ‘n door-
laatpasje klaarmaken om naar huis terug te kunnen keren! Opvallend is daarbij, dat bij ‘t maken van deze door-
laatpasjes de ware namen van gevangenen tevoorschijn kwamen? Velen hadden onder ‘n valse naam in ‘t kamp
Erika geleefd. De gevangenen wilden natuurlijk zo snel mogelijk naar huis, maar ‘t hele land was nu nog steeds
géén “Bevrijd Gebied”! Wat betekende voor mensen die niet direct naar huis konden,
dat ze andere taken kregen.
Zo werden de ex-gevangenen voorzien
van geweren & moesten dan ook op de vrijgekomen plekken, samen met
de NBS, die nieuwe gevangenen bewaken! Dit waren nu op hun beurt de NSB’ers en anderen die met Dé Vijand
geheuld hadden uit de buurt van Westerbork, maar ook de overgebleven bewakers van kamp Erika, die [nog]
niet weggevlucht waren. Dit alles gebeurde onder leiding van de NBS & de politieman uit Westerbork; als eerste
kampcommandant wordt een hoge ambtenaar v/d gemeente Weesp aangesteld, die ook gevangen gezeten had
in Ommen. ‘t Was vooral ook díe avond & ‘n gedeelte v/d nacht vaak nog heel lang blijven napraten voordat de
slaap zich over die ex-gevangenen ontfermde. Na een korte nacht gingen de volgende morgen, heel veel v/d ex-
gevangenen meteen afscheid nemen & probeerden hun thuis weer te bereiken. Op 11 april ‘45, wanneer ‘t groot-
ste gedeelte v/d gevangenen, voorzien van doorlaatpasjes naar huis gaat,
komt er ruimte i/h kamp De Pieterberg.
Nu gaan de nieuwe bewakers dan zo ook hùn taken verdelen:
dit duurde zolang totdat ook deze mensen eindelijk hùn oude woonplaats
weer bereiken konden. ‘t Kamp De Pieterberg is tot ongeveer
oktober/november ‘45 opengebleven.
Daarmee kwam
voor de gevangenen uit Ommen
‘n einde aan de verschikkingen
van kamp Erika.
Voor de ouwe Mor
werd dit alles natuurlijk jaren later ‘vergelijkingsmateriaal’
met kamp Vledder/Diever/Assen, Eilat/Be’ersjeva & Elji @ Petra:
haSela haAdom & de verwante locaties door al deze eeuwen heen: Acco, Yafo, Negev, Gaza, Sinaï & héél
Israël & Jordanië aka Kanaän, Palestina, Twaalf Stammen, Thera, Kreta, Aegypte, Griekenland, Klein Azië, Perzië &
Afghanistan, Pakistan, India, Kashmir, Madras, Kerala, Varanasi, Calcutta, Nippon, Birobeidjan, Siberië, Moskou,
Tsjernobyl, Odessa, De Muur, Koude Oorlog, Indonesië, Papoea, Korea, Cyprus, Bangladesh, Congo, kolonies & al
wat er voordien, tijdens & daarna verder nog plaatsvond?! Wat ooit begon met peuter/kleuterliedjes/verhaaltjes,
Fröbel- & lagere scholen, mulo enzo, AKI, Veldwijk, Sonneheerdt, Sonnevanck, Emaus, ‘s-Heerenloo, Hoogstraat,
kantoren, fabrieken, kibbutzim, communes, Yamagishikai/Toyosato, lopen, liften, varen, vliegen & erover
blijven lezen en schrijven?! Wat in het vat zit verzuurt niet op de grote stille heide. Ontelbare
liedjes & verhaaltjes tussen sprookjes & geschiedenis. Historie, fantasie,
verbeelding, ervaringen, ontmoetingen,
tekeningen, foto’s, dromen...
Waarmee we
in aanraking komen
‘worden we mee
besmet’?
Alle indrukken
laten hun sporen na
in doen en laten...
En ze blijven
terugkeren in dromen &
herinneringen over andere tijden,
plaatsen, mensen, dieren,
planten etcete
RARA.