VAN YESJ
EEN VERZOENING
BEWERKSTELLIGD HEEFT TUSSEN
G D EN DE MENSHEID?! In het oudste Euangelie,
van Marcus, staat al één zinnetje: DE MÈNSENZOON
HEEFT ZIJN LEVEN gegéven 'als losgeld voor Vélen'!?
Maar ook veel eerder al, in 't apocalyptisch, joodse denken,
bestonden noties over 'n "verzoenend martelaarschap", weet ook AM!
"In het historisch onderzoek is 't omstreden in hóevèrre Yesj hier werkelijk zèlf iets
over heeft gezegd, maar wat men wel kon zeggen, is dat in de vroegjoodse martelaars-
theologie het idee bestaat dat zgn. 'martelaren' 'n door van verzoening bereiken voor de andere 'zondige mensen'? Dan moet je bij boeken zijn die horen bij de oudtestamenti-sche apocriefen, zoals
't tweede en 't vierde boek v/d Makkabeeën! Ook is er een tekst in Yesjayahoe waarin het gaat over
'de Knecht des Heren', met zinnen als: 'HIJ DROEG ONZE ZONDEN', & "Door zijn straf zijn wij genezen"? Dit ligt dus binnen de kaders van wat binnen 't jodendom gedacht kon worden:
dat G d als 't ware plaatsvervangend één persoon het léven ontneemt." Van grote invloed
op 't denken hierover was de verzoeningsleer van Anselmus, de aartsbisschop van Canterbury
in de elfde eeuw, die 't boek CUR DEUS HOMO schreef: 'Waaròm G d mèns wèrd'. Hij reageerde hiermee op de vragen die joden en moslims hadden bij het idee van de incarnatie van G d, & verzette zich tegen de gangbare overtuiging dat Christos 'de mensheid úit de macht v/d duivel had bevrijd'. Anselmus' idee kennen we nu als de leus: verzoening door voldoening. "Anselmus heeft 'n
ingenieuze oplossing", vertelt WS. "Hij zegt: de mens heeft i/d 'zondeval' de goedheid van
G ds schepping gebroken & heeft daarmee ook een oneindige soort van 'schuld' op zich
geladen. Mèt díe èrfenis zit 't menselijk geslacht/ras nu nog steeds, & díe schùld moet
gedelgd worden? Maar de mèns is eindig, dus 'n mens KÀN geen oneindige schuld
delgen! Dááròm moet G d 't zèlf kómen dóen, want alleen 'n ONEINDIGE G D kan
'n oneindige schuld voldoen?! Dàt KÀN HIJ(zij/het) niet dóen àls G d zèlf, want
dan zou 't niet tèllen voor de 'mensch'!? Dùs ìs G d mèns gewòrden òm aan 't kruis de schùld 'te betalen'?!" Dàt DÉZE gedàchte tot op de myDIdag van vandaag nog steeds zo'n stèmpel drukt òp katholieken, gereformeerden & evangelischen komt door dat 't vlg. WS 'n overzichtelijke redenering
is? "Het is zodoende 'makkelijk te overzien' & sluit aan bij de idee: vóór wat hóórt wat! Àls je schùld hèbt, móet er immers 'n boete betaald worden? 't Sluit áán bij 'n idee van beloning & straf!" Maar 't
blijft dùbbel: tegelijkertijd is de theorie van Anselmus 'n réden dat er nogmeer christenen 'afhaken', denkt WS. "Technisch is 't natuurlijk 'n rare gedachte dat G ds almacht zou verhinderen dat
'hij/zij/het' mensen doodgewoon vergééft," noemt hij 't. "Nòg lastiger wordt 't als je je gaat
afvragen: oké, er móet betaald worden. Door G d. Maar áán wíe? Als 't aan G d is, dan
is dat zo iets als vestzak/broekzak! Nòg dòller wordt 't als je zegt dat 'r a/d duivelse
satan betaald moet worden?!
Alsof de satanische duivel 'n claim kan hebben op G d?!
Dus als je dìt allemaal optelt, dan is die theorie van Anselmus,
die misschien soms heel 'vanzelfsprekend' líjkt,
helemaal niet zó vanzelfsprekend."
Mor was vroeger 'gek op' Erich Fromm.
'n Kwestie van voelen, overwegen, tegenspreken,
aanpassen, corrigeren, veronderstellen, afwegen, scheppen,
uitproberen & 'doorgaan' tot we 'n ons wegen?!
Is dat ook niet waarom zoveel mensen gek zijn op thrillers,
detectives, verhaaltjes, sprookjes,
spookjes & liedjes?
Zoogdier mensch,
homo sapiens sapjens
heeft er miljoenen jaren over gedaan
om al onze talen uit te testen en conclusies
aan te passen aan hedendaagse wereldwinden,
stormen, overstromingen, aardbevingen, tsunami's &
whatever "pops up Out Of OUR Hats/Heads/hallucinaties,
dromen" & 'dronen'.
Kortom, leve de kunst, 't koken,
uitvinden, uittesten, aanpassen & blijven 'verbeteren'
hoe dan ook.
Leve de lauwerkransjes
& nobelprijsjes
etc...