Q&@
VOELDE IK ME BEHOORLIJK STOM,
WANT HET IS ZO'N ELEMENTAIRE VAARDIGHEID
DAT IEDEREEN ME MET GROOT MEDELIJDEN
BEHANDELDE?!
Ná ongeveer een week
liep ik méé èn [...] merkte ik dat er een klein venstertje verscheen in mijn geest,
net zoals je weleens ziet in 'n videogame, en ÌK was het kleine rode puntje dat je dan te zien krijgt
op 'n landkaart!? Toen ik me omdraaide, veranderde het rode puntje
in relatie tot het landschap.
Automatisch.
Wauw,
dacht ik,
dàt maakt 't
'n stuk gemakkelijker. En toen ik iemand anders
daar 'n beetje verlegen over vertelde [...] werd ik vreemd aangekeken,
en zeiden de mensen om me heen: NATUURLIJK, hoe zou je dat anders moeten doen?
Om de oplossing te vinden die zó GÓED wèrkt, had mijn brein de sociale druk nódig gehad
die het in DÉZE taalgemeenschap met zich meebrengt om normaal te willen overkomen!"
Meer dan een eeuw geleden al werd er vastgesteld dat oms taalvermogen zich bevindt
in de linkerhersenhelft, en wel in twee gebieden: het gebied
van Broca (dat in verband gebracht wordt met spraak
en articulatie) en het gebied van Wernicke
(dat in verband wordt gebracht
met taalbegrip).
Schade aan één van deze gebieden
in onze hersenen kan problemen veroorzaken met taalbegrip en spraak
of zelfs tot afasie leiden. De afgelopen/voorbije tien jaar hebben neurologen echter wel ontdekt
dat het minder eenvoudig ligt: taalvermogen is níet bepèrkt tot twee hersengebieden, of zelfs maar tot één hersenhelft, en de hersenen zèlf kùnnen groeien als we een nieuw taal léren!
Recenter onderzoek heeft uitgewezen
dat wóórden àfhànkelijk vàn hùn ònderwèrp of betekenis geassocieerd worden
met verschillende hersengebieden? Recent neurologisch onderzoek lijkt er bovendien op te wijzen
dat onze woorden die in verschillende talen dezelfde betekenis hebben, in hetzelfde hersengebied komen te ont-staan?! Tweetalige mensen lijken dan wel over verschillende zenuwbanen
te beschikken voor hun beide talen, maar als één van deze talen
wordt gebruikt, zijn béide zenuwbanen actief!? Als gevolg daarvan
zijn tweetaligen òm zich te kùnnen concentreren òp de relevante táál vóórtdúrend
ònbewùst bézìg om één van hun tálen te ònderdrùkken?
De eerste aanwijzingen daarvoor kwamen voort uit 'n experiment in 1999,
waarbij Engels-Russischtaligen gevraagd werd om voorwerpen, waaronder 'n kruis,
'n markeer-stift & 'n postzegel, op 'n táfel te verlèggen. In 't Russisch kregen ze te horen
dat ze 'de postzegel onder het kruis' moesten leggen. Maar het Russische woord voor postzegel
is marka, & dàt líjkt sterk op 't Engelse marker. Doordat hun oogbewegingen
met 'n laser gevolgd werden, bléék dat de tweetaligen heen en weer keken
tussen de markeerstift & de postzegel
vóórdàt ze de postzegel
kózen.
Kennelijk
zullen de verschillende neurale patronen
van een taal voor altijd in onze hersenen aanwezig blíjven,
zelfs al spreken we die taal níet méér nadàt we die geléérd hèbben?! Scans van uit
China afkomstige Canadese kinderen, die al geadopteerd waren voordat ze hadden leren praten, hebben uit-gewézen dat hun hersenen ook jaren later Chinese klinkers
nog herkenden, ook al spraken ze
geen woord Chinees!
Ouwe Mor
is nu niet bepaald een talenwonder,
maar ik merk wèl dàt Nederlands, Duits, Frans, Engels,
Italiaans, Grieks, Turks, Hebreeuws, Arabisch, Perzisch, Afghaans, Pakistaans,
Hindi, Japans & zelfs Russisch hun sporen hèbben achtergelaten al lopend & liftend onderweg?
Heel vanzelfsprekend ben je bezig taal- & leerervaringen òp te slaan in je brein, compleet met muziek,
zang, dans, geschiedenis en de tijd die je doorbrengt tussen mensen met die culturele, historische & veranderende situaties? Wat we lezen, leren, ondergaan, meemaken, liefhebben & 'haten' wil z'n weerslag vinden in ons brein: onbewust imiteer je klanken, woorden, relaties, bewegingen & gedragingen al naar gelang
er 'belletjes afgaan' en blijven narinkelen de rest van je leven! Als je ooit dol was
op 'zingen onder de douche' dan herhaalt zich iets dergelijks
blijkbaar 'automatisch'onder andere 's Avonds Láát lopend
van Wadi Musa naar Petra op de vooravond
van de "Zesdaagse"
in juni '67?!
Inclusief de melodie van 't Hatiqwa
met Nederlandse tekst & wat er verder ook maar
blijft òpborrelen uit je geheugen tijdens al of
niet toepasselijke omstandigheden
in 'heilige landen'!!
Vijanden van elkaar
blijken dan gevoelige plekjes te vertonen
via karikaturen, volksliederen, cartoons,
woorden, melodieën & 'hun
Verleden'?!
Aldus waarschijnlijk ook
onze heidense Keltische, Germaanse, Angelsaksische,
Bataafse, Vale Ouwse & steeds verdergaande roots, vriendschappen,
oorlogen & het koloniaal bezettingsverleden met perfide Britten, dietsche Moffen,
parmantige Fransozen, Spagnolen & Portugezen, Slavenkusten,
handelsbetrekkingen, rooftochten, piraten, Berbers,
barbaren, slavenhandel & 1001 meestal lang
'vergeten' betrekkingen?
Loopgraven,
kerstavonden, voorjaars- &
najaars dé- ÈN ìmpressies, voedsel,
drank, koffie, thee, limonade, alcohol, aderlatingen letterlijk
& figuurlijk door al die eeuwen &
wisselende betrekkingen
héén?!
Net als
al onze huisdieren,
schoothonden, tuinkatten, kinderhamsters, muizen en de rattenfamilies die
de gansche aardkloot met ons overtrokken met geiten, varkens, duiven & reptielen......
& wat al niet!? Heelal, hemellichamen, leef-gemeenschappen, hersengebieden,
zang- & dansfestijnen, vijandsbeelden &
onze vriendschappen
.......
?⛰????????⛪️????????⛺️????????????????????????⛲️???????????⛩⌚️???⌨????????????????????????☺️??????????????????????????☹️??????????????????????????