39176 Toen Suzanne Ervin-Tripp, één v/d pioniers ~

VAN DE PSYCHOLINGUÏSTIEK,
I/D JAREN '60 Japans-Engelstalige vrouwen vroeg om zinnen àf te maken,
constateerde ze grote verschillen, afhankelijk van de gebruikte taal. Zo werd het zinnetje
¨WHEN MY WISHES CONFLICT WITH MY FAMILY...¨ in ´t Japans voltooid met
´ben ik heel ongelukkig´, maar in ´t Engels met
´I DO WHAT I WANT´.

Ervin-Tripp maakte daaruit op
dat ´t menselijk denken plaatsvindt
binnen ´t kader van ´n bepaalde taal, & dat tweetaligen voor elke taal die ze spreken
over ´n ander denkkader beschikken. Hoe buitenissig dit idee ook mag zijn, toch is ´t sindsdien
in verschillende onderzoeken bevestigd. Daar komt bij dat veel tweetaligen verklaren
dat ze zich ook letterlijk ´n ander mens voelen
als ze ´n andere taal spreken.

Deze verschillende denkkaders
zijn echter voortdurend met elkaar in conflict
omdat tweetalige hersenen voortdurend moeten kiezen
wèlke taal ze gebrúiken.

Het deel v/d hersenschors
dat hierbij betrokken is, de zgn. CORTEX CINGULARIS ANTERIOR {CCA},
is betrokken bij het sturen van ons handelen en stelt ons in staat om onze aandacht op één taak tegelijk te richten en ons daarbij tijdelijk af te sluiten
voor andere.

Hersenscans
hebben uitgewezen dat als ´n tweetalig persoon in z´n ene taal spreekt, z´n CCA voortdurend de neiging moet onderdrukken om woorden & grammaticale constructies
uit de andere taal te gebruiken.

Sterker nog,
het is mogelijk om tweetaligen
te onderscheiden van mensen die maar één taal spreken door simpelweg naar hun hersenschors te kijken: omdat tweetaligen hun CCA veel vaker gebruiken, beschikken ze daar over significant veel meer grijze materie dan ééntaligen, en daardoor scoren ze beter op ´n reeks cognitieve & sociale taken, van verbale & non-verbale tests tot tests die meten hoe goed ze
in staat zijn om andere mensen te ´lezen´.

´t Ziet dus ernaar uit
dat tweetaligheid ons geestelijk fit houdt,
en dus is daar in de loop van zowel de biologische als de culturele revolutie misschien wel op geselecteerd? Dit idee wordt niet alleen ondersteund door het gemak waarmee we nieuwe talen leren en van de ene taal op de andere kunnen overschakelen, maar ook door ´t feit dat tweetaligheid
in de loop v/d geschiedenis alomtegenwoordig is!

Dé sleutel tot het bestaan
van onze vele verschillende talen is het aangeboren verlangen om sterke, op onderlinge samen-werking gebaseerde groepjes te vormen, waarbinnen het individu geen strijd meer hoeft te leveren met de wereld, maar erop kan vertrouwen dat de stam als geheel dat doet. Praten schept, scherpt & versterkt de onderlinge banden tussen mensen, of ze nou aan elkaar verwant zijn of niet,
en daardoor vergroot het onze sociale netwerken.

Maar juist succes
van onze wereldomvattende sociale netwerken wordt nu
een drijvende kracht achter het verdwijnen van talen ~ ze sterven uit in een alarmerend tempo van ongeveer één per veertien dagen ~ omdat 80% v/d huidige wereldbevolking nu ´n gesprek kan voeren in niet meer dan 1% van alle talen! Nú zijn we daarom zó dus ook artificiële intelligentie aan het maken die niet alleen maar kan reageren op onze gesproken opdracht,
maar zelfs iets terug kan zeggen?

AI is dáár opmerkelijk goed in gebleken!
Táál is echter méér dan een alleen maar gecodeerde
vorm van informatie, & robots zijn uiterst primitieve communicatoren?! De reden daarvoor is gelegen in ´t ingrijpende verschil tussen informatie & betekenis. De informatie is verpakt in woorden en zinnen, maar de betekenis waar ´t uiteindelijk allemaal om draait is afhankelijk v/d context ~ ´t culturele ¨ontwikkelingsbad¨ ~ van spreker & luisteraar.

Dat is de reden waarom één en dezelfde zìn
door verschillende mensen ànders geïnterpreteerd kan worden, & waarom AI níet menselijk is.
Als Emily Dickinson hóóp beschrijft als ´iets met veren dat neerstrijkt in de ziel´ of als John Donne verklaart: ´Zij is alle staten, en alle vorsten, ik´ of als Robert Frost schrijft dat hij van twee wegen in een bos ´de minder bereisde koos, & dat heeft àl het verschil gemaakt´, worden ze door mensen gemakkelijk begrepen, maar de kans dat artificiële intelligentie deze informatie op dezelfde wijze
zal interpreteren, is heel klein.

Hetzelfde geldt trouwens
ook al voor genetische informatie,
waar de boodschap die ontcijferd wordt,
afhankelijk is v/d chemische
´context´?!

Táál verschaft ons
´n ongeëvenaard vermogen
òm ´n ònéindig aantal ideeën óver te brengen.

We gebruiken dat vermogen
voornamelijk om over onszelf te praten,
en daar zullen we dan dus ook weer
in het vervolg proberen
nader op ìn te blíjven
gaan!?

Via El{ohim},
Adam, Eden, Gaia,
Chava, Achasjverosj, Akkad, Assur,
Babel, Chaldea, UR, Sumeria, Esther,
Mordechai, Vasthi, Noach en Nevuchadnetsar, Kayin,
Chavel, Haman, Marduk: ontelbare namen
van elk binnenland &
alle uithoeken?

Sela,
Elji, Petra,
Mosjeh/Musa, Aharon!
I/h begin was G d nogal eenzaam
& begon daarom de schepping met veel kabaal,
melkwegen, oceanen, sterren, planeten,
zonnen, manen &
allerlei ´rare´
astronauten.