40520Y150b Homo Sapiens Kent Dit Soort Samenwerken
QQleQ
DOOR MIDDEL VAN
TRUCJES ONDERHAND
AL WEL HEEL
ÈRG GOED?!
Soms vormen ze dan ook machtshiërarchieën
die verdacht veel zijn blijven lijken op die van de ´gewone´ chimpansees,
bij andere gelegenheden smeden ze sociale verbintenissen door middel van seks,
net als de bonobo´s!
Maar persoonlijke bekendheid met de ander
kan nooit dé basis vormen voor grootschalige samenwerking,
of ´t nu om vechten gaat
of om copuleren?
Je kunt de Griekse schuldencrisis niet
geheel & àl òplossen door Griekse politici & Duitse bankiers uit te nodigen
voor ´n vuistgevecht dan wel ´n orgie.
Uit onderzoek blijkt
dat sapiens domweg géén relaties
(vijandig dan wel amoureus) kùnnen hebben met méér dan honderdvijftig individuen!
Intieme relaties zijn dus niet de reden achter
de massale samenwerkingsnetwerken
die mensen kunnen opzetten.
Dat is slecht nieuws voor psychologen,
sociologen, economen & anderen die de mensenmaatschappij proberen te doorgronden
aan de hand van laboratorium-experimenten.
Om organisatorische & financiële redenen
worden verreweg de meeste experimenten uitgevoerd met individuen of kleine groepen deelnemers! Maar het is riskant om gedrag in ´n kleine groep te extrapoleren naar de dynamiek
van massale samenlevingen?
´n Natie van 100 miljoen functioneert fundamenteel ànders
dan een groep van 100 individuen! Neem bv. ´t ultimatumspel, één v/d beroemdste
v/d gedragseconomie!
Dit experiment wordt meestal uitgevoerd
met twee mensen? Één van hen krijgt 100 euro, die hij met de andere deelnemer mag délen
hóe hij maar wìl! Hij mag àlles houden, de helft weggeven
of méér dan de helft weggeven.
De andere speler kan 2 dingen doen: aannemen wat hij krijgt toebedeeld of de hele deal afblazen.
Als hij dat doet krijgt niemand iets. Vlg. de klassieke economische theorieën zijn mensen rationele rekenmachines? Ze stellen dat de meeste mensen 99 euro zullen houden & 1 euro a/d andere deelnemer zullen geven & ze gaan er ook vanuit dat de andere deelnemer
dat aanbod zal accepteren?
´n Rationeel persoon
die ´n euro aangeboden krijgt, zegt altijd ja! Wat kan het hèm nu al met al schelen
dat die ander 99 euro krijgt? Deze klassieke economen hebben waarschijnlijk nooit
hun werkkamers & collegezalen verlaten om ´ns ´n kijkje te nemen
i/d èchte wereld!
De meeste mensen die meedoen a/h ultimatumspel
verwerpen ´n àl té laag aanbod omdat ´t ´oneerlijk´ is. Ze verliezen liever een euro dan de sukkel te spelen?! En aangezien de echte wereld zó wèrkt, doen maar heen weinig mensen ´n àl té láág áánbòd? De meesten verdelen ´t geld fityfifty of geven zichzelf maar ietsje méér &
bieden de andere speler dan 30 of 40 euro aan!
´t Ultimantumspel heeft een belangrijke wéérlègging geleverd
v/d klassieke economische theorieën èn droeg bij a/d belangrijkste economische
ontdekking v/d afgelopen decennia: sapiens volgen
geen kille wiskundige logica, maar ´n wàrme,
sociale logica. We worden aldus gezien
beheerst door emoties!
Die emoties zijn, zoals we al zagen,
eigenlijk heel complexe algeoritmen, die de sociale mechanismen v/d vroegere jagers-verzamelaars volgen?! Als ik jou 30.000 jaar geleden al hielp om samen ´n wilde kip te vangen & jij zou vervolgens ´t grootste déél dáárvàn zèlf híeld & mij alleen ´n vleugeltje aanbood,
dan zei ìk níet bij mezèlf: beter één vleugel dan niets!
Néé, dankzij m´n mijn evolutionaire algoritmen
raakten mijn systeem overspoeld door adrenaline
en testosteron, mijn bloed ging dan kóken, ik stampte met mijn voeten op de grond, zwaaide met
m´n handen i/d lucht & schreeuwde er mijn longen bij uit m´n lijf?!
Op de korte termijn
betekende dat misschien dat ik geen eten zou krijgen,
maar al wèl mogelijk een klap voor m´n kop!
Op de lange termijn zou ik er echter wèl íets aan hebben overgehouden, want zij zou je wel twee keer bedenken voordat jij míj nog ´n keer met niets probeerde àf te schepen?!
We verzetten ons tegen ´n ònéérlijke verdeling omdat mensen die zo bescheiden
om er wèl mee akkoord te gaan het níet overleefden ìn díe steentijd!
Observaties in nú nòg bestáánde groepen jagers-verzamelaars bevestigen dit idee.
De meeste groepen zijn uiterst egalitair & als ´n jager naar ´t kamp terugkeert met ´n dik vèt hèrt,
krijgt iedereen z´n déél!
´t Zèlfde geldt voor chimps.
Als één chimpansee
´n biggetje heeft gevangen,
gaan de andere leden v/d troep er met uitgestoken handen omheen staan
& meestal krijgen ze dan àllemáál
´n stùk.
Asih, man, 79 jaar
Log in om een reactie te plaatsen.
vorige
volgende