41173SH789Vandaag staan religies & kerken als con~
QQleQ
CURRENTEN TEGENOVER ELKAAR?
Dat leek vroeger in ´t Middeleeuwse Europa met die éne, àlles ogenschijnlijk
dominerende christelijke religie ànders! Maar ook in voor-moderne samenlevingen beconcurreerden religies elkaar al, zij ´t op ´n àndere manier dan i/d moderniteit ~ niet in ´n gedépolitiseerde religieuze markt, maar in een strijd om politieke macht en begunstiging!
De opkomst & verschijning van axiale religies zetten in feite pas goed de concurrentie tussen religies & ´t streven naar naar hegemonie in gang? Om dàt góed te zien, gaan we eerst nog even terug naar de wereld v/d vóóraxiale religies! ´n Vóóraxiale religie was ten diepste particulier: ze maakte déél uit v/d cultuur van ´n stàm, dòrp of stad zoals tradities, gebruiken, omgangsvormen, kledij, ´fatsoen´!
Religie was geen optie, maar werd zoals taal bij geboorte in een bepaalde cultuur méégegeven. Zeker was er toen óók al veel interactie tussen culturen & religies. Door handelaars, rondtrekkende geleerden & sjamanen, migrerende gezinnen & volkeren, soldaten en bestuurlijke elites van grotere rijken was er altijd al een levendige uit-wisseling geweest van religieus gedachtegoed en godsdienstige praktijken.
Zoals we zagen waren veel religies óók sóepel. Dat geldt zeker voor vóóraxiale religies die nieuwe goden aan hun pantheon konden toevoegen en de hiërarchie tùssen de goden konden veranderen.
Bij langdurige interactie tussen polytheïstische religies - bv. de Romeinse met de Keltische - vond er bijgevolg ´n complexe & weinig óverzìchtelijke vertáálslag plaats: vele goden kregen zo dan ook dubbelnamen èn goden v/d éne religie vonden ingang i/d àndere. Strijd tussen & expansie vàn politieke rijken straalden tóen óók al àf òp religie.
Nederlaag en opname in ´n zegevierend politiek rijk impliceerden gewoonlijk óók de nederlaag v/d eigen goden & gedeeltelijke overname van goden v/d overwinnaars.
Overwinning betekende omgekeerd ook ´n ruimer verspreiding v/d éigen cultuur en religie & de opkomst van (grotere) axiale religies speelt zich tegen dezelfde maatschappelijke achtergrond àf.
We bevinden ons nog steeds in agrarische civilisaties met hùn kleine, bovenlokale bóvenlaag, hùn geringe aantal & verspreide steden met hun lokaal gebonden boerenbevolking.
Axiale religies opereerden dus in ´n vergelijkbare context van interactie, diffusie & hegemonie als vooraxiale religies?
Twee zaken verschilden echter, mèt gróte gevòlgen!
Vandaar die ´collages´ èn het ´lìften´ sinds begin jaren ´60 v/d vorige voorbije eeuw ´na Erika/Vledder´...
Asih, man, 79 jaar
Log in om een reactie te plaatsen.
vorige
volgende