ZÈLDZÁÁM!
De
¨essenen¨ en, ietwat
later, ook de ´Christenen´
zíjn dé bekendste
vóórbéélden?
Tòt
de overige
celibatairen behoorde
echter minimaal één pythagoreeër: de Kappadokische
wijsgeer Apollonius van Tyana! Misschien is het feit dat deze zeldzame eigenschap
bíj èssenen èn pythoreeërs voorkwam, dé réden wááròm FJ ze ´gelijkstelde´? Er zijn ook nòg wel
wat àndere overeenkomsten: ´n ascetischer beléven, speciale kledingsoorten, ´n eigen dieetleer,
het gemeenschappelijk bezit, ´n proeftijd, ´t geloof in ònsterflijkheid van die zíel,
hun claims om de toekomst te kunnen voorspellen
èn ´n gebèd tot
´de zòn´?!
En wellicht
is er ook nog een andere
overeenkomst dat die beide groepen
un ietwat moeizamer relatie hadden met de gevestigde cultus!?
Apollonios ijverde voor de hèrvòrming van de offerdienst en kreeg daarom
bij een bezoek aan een tempel wel eens de deur gewezen,
terwijl de essenen, althans volgens Josephus, hun éigen
òffers brachten of, als Philo gelijk heeft, dit
juist àchterwege
lieten!
Ondanks die
ogenschijnlijk ´vele overeenkomsten´
overtuigt de parallel niet:
de pythagoreeërs geloofden in ´n reïncarnatie
& vòlgden - omdàt ´n mèns terug zou kunnen als díer - ´t vegetarisch dieet?!
Dáárvoor bestaan géén esseense parallellen! Omgekeerd zijn ´r ook geen pythagorese parallellen voor enkele esseense gewoontes: ´t baden om rituele reinheid te herstellen, priesterschap & de erkenning van ´n wetgever ´naast G d´, de predestinatie, ´t dualisme, de zorg om de {zevende} sjabbatdag, halachische regels & gemeenschappelijke maaltijden. ´n Ander verschil behelst
de maatschappelijke positie: de pythagoreeër Apollonios wàs ríjk genóeg òm zich vòltíjds
te gaan kunnen wijden aan die eigenaardige filosofie, terwijl de essenen
òp hun lànd wèrkten èn ambachten
úitvoerden!?
FLAYOS
schrijft dat er
ook essenen waren die,
ànders dàn de groep waaraan hij de mééste áándacht schènkt,
wèl trouwden! Ook dit is ´n belangrijke opmerking, want ´t betekent dan toch wel dat
er minimaal minstens toch al wèl twee soorten essenen waren? ´t Is bovendien niet de enige
aanwijzing/afwijzing van/voor
un pluriforme
stroming.
Philo
kent bijvoorbeeld pacifistische essenen met ´n grote
afkeer van wapens, terwijl FlaJos ´n esseense veldheer noemt èn bewápende esseense reizigers vermeldt?! Over ´t àfleggen van eden kan je de ene keer lezen dat essenen dàt níet deden, terwijl we ook ´n situatie kennen waarin dat weer wèl gebeurde. We zagen al dat Philo meende
dat de essenen nooit offerden, terwijl Josephus schreef dat ze eigen offers brachten.
Ze hebben ´t over [diverse] ´vromen´, is{j}i´íem oftewel chassidiem, ´afgezonderden´,
dus zulke tegenspraken werden wel degelijk méér verklaarbaar wanneer
we aannemen dat de auteurs vaak nog níet ècht goed ´op de hoogte
waren´, maar ze kunnen ook duiden op veelvormiger bewegingen,
dus waarin ´de leden ´t ééns waren´ over enkele hoofdzaken,
zoals de ontaarding v/d Tempelcultus èn het belàng
van ascese, maar er verder wel méé konden léven
dat ze ´t niet altijd over àlles
ééns waren!?
´t Is
te vergelijken met ´t ook al
even pluriforme farizeïsme, met de zeer
diverse groepen v/d vierde filosofie èn de soms nogal ´radicaal´
verschillende ´volgelingen´ van Yehosjoea
& latere ´christenen´
i/h algemeen
...