BEHANDELDE
HALACHISCHE KWESTIES? De heidense
gelovigen voor wie Luke schreef,
dienden zich te houden aan een vroege versie van de Noachitische geboden,
zéker wel, maar de rest van de Wèt had voor hen weinig belang & Lukas besteedt er
daarom verder weinig aandacht aan. Iets dergelijks geldt ook voor Yochanan, die het zelfs
heeft over ´hùn Wet´?! Mark & Mat zijn wel nog veel meer geïnteresseerd in de halachische
discussies, maar ook voor hèn hebben die niet veel urgentie!
Dit vormt voor ons een probleem.
De historische Yehosjoea,
waarover wij het hier hebben,
was ´n Jóódse Yesjoea, en ´n Joodse Yesj
moet het hebben gehad óver halacha?
Hoe belangrijk
die discussies voor Yesj en zijn eerste
volgelingen waren, en waarom wij niet aan het onderwerp
voorbij kunnen gaan, blijkt wel uit het feit dàt hùn bewéging
´de Wèg´ werd genoemd, ´n weergave van ´t woord ´halacha´.
Om Yesj
in zijn Joodse context te plaatsen, zullen we als het ware
´voorbij de bronnen moeten kijken´ òm íets te zien wat de euangelisten
slechts terloops presenteren! Er zijn twee wat langere passages
waarin Yesjoe als een schriftgeleerde
de Wet becommentari-
eert?
De eerste daarvan
is de Berg/veldrede in ´t Matteüseu-
angelie, waarin Yesj vertelt dat hij niet gekomen is om de
Wet àf te schaffen, maar om deze tot vervulling te
brengen!
Vervolgens
gaat Mattaï punt voor punt
enkele voorschriften langs, die ingeleid worden
met de zinnetjes als ¨JULLIE HEBBEN
GEHOORD DAT GEZÈGD IS...¨,
waarop Yesj dan ´n aanvulling geeft
die ingeleid wordt met iets wat we kunnen
vertalen als ´dááròp luidt míjn commentaar...´
of ´maar ìk zeg je...´!!
Steeds
weer scherpt hij
de regels áán?!
Zo hebben die
toehoorders wel vaker gehoord
dat ze geen overspel mogen plegen en becommentarieert Yesj
dat wie naar een vrouw kijkt & haar begeert, eigenlijk al ìs ´vreemdgegaan´!?
Híer zíjn we zó àl ìn de wéreld vàn Enige werken der Wet,
waarin ´n schriftgeleerde puntsgewijs zijn eigen visie geeft
òp ´n aantal halachische kwesties?!
Nu is
de Yesj v/d Bergveldrede
´n ´schepping van Mat, maar dìt type spréker moet
voor de lezers van zijn Euangelie
herkenbaar geweest
zijn!
Wat pleit
voor ´n zekere
betrouwbaarheid, maar omdat ´t meeste materiaal v/d Bergveldrede al uit Q stamt
& verder geen parallellen heeft, is dit moeilijk
te beoordelen?
Daarop
zijn echter 2 uitzonderingen:
´JULLIE HEBBEN GEHOORD DAT DESTIJDS TEGEN
HET VOLK GEZEGD IS: ¨LEG GÉÉN VÀLSE ÉÉD ÀF¨´,
zegt Yesj in zíjn ´bergveldrede´, òm vervolgens
vèrder te becommentariëren dat de mensen eigenlijk
überhaupt geen eden zouden moeten àflèggen,
niet bij de hemel of de aarde
of wat dan ook?
´n JA
moet ´n JA zijn
& hun NEE ´n NEE!
In de Brief van Ya´akov schrijft z´n
broer ook hetzelfde: ¨Zweer geen
enkele ééd, niet bij de hemel,
niet bij de aarde, nèrgens
bij! Láát jouw JA oprecht
JA zijn, & nee een nee,
ànders zul je ervoor
bestraft worden!´
Die overeenkomst
is interessant, omdat
de Wet van Mosjeh al situaties
noemt waarin mensen verplicht
éden àfleggen!
Er was al wel discussie
over àl té gemakkelijke eedsafleggingen
& ook in één v/d teksten uit Qumran komt ´n verbod op eedsaflegging voor!
Dankzij die ontdekking v/d Dode Zee~rollen zien we
nu ook hoe Yesj en Yack ´n positie kiezen
i/h debat van die tijd:
hebben ze dat
van hun aardse
{pleeg}vader? Een tweede
i/d Bergrede behandelde halachische
kwestie, die óók daarbuiten geattesteerd is,
is Yesj´ uitspraak dat ´echtscheiding´
uit den boze was?
´n Logischer
oordeel in dat geval:
als de wereld toch al binnenkort vernieuwd
zou worden, was er toch nu al geen tijd meer voor dat soort relationele crises.
Iets nieuws onder welke zon waar dan ook? Abortus, banditisme & criminaliteit, depressies,
economismes, fascismes, geilheid, huichelarij, illegaliteit, jeugdpuistjes,
kleptomanen, lariekoek, machismo, naaiateliers,
ongelukken, protserigheid, querulantisme,
rebellie, strebers & terroristen,
uitvreters, varkenshoeders,
willekeur, xenofobie,
yuppen & zombies
& zonnesteek
bij de vleet
waar dan
ook.