44143 Oude oorzaken & nieuwe gevolgen: meeliften?!
QQleQ
Dit klinkt
allemaal wellicht niet
èrg ‘JÓÓDS’; echt passend
bij ‘t dedain voor de pretenties
van stenen praalvertoon vergeleken
bij de ‘onvergankelijkheid
van ‘t woord’?
En toch
was de bedoeling v/h Hasmonees Mausoleum
om vooral ook buitenlanders te imponeren met de boodschap
dat die Joden dé nieuwe machtige spelers waren
i/d hellenistische wereld!
Één (1) Makkabeeën vertelt ons
dat het gebouw met die 7 torens òp een verhóging stond
die hoog genoeg was òm gezíen èn bewonderd te worden
door reizigers die per schip
de kust naderden!
Toen de ouwe Mòr nog jong was
in de jaren ‘60 v/d vorige eeuw liftte ik er heen en weer
tussen de Vale Ouwe & ‘t Vèrre Oosten:
wat vooral opviel waren allerlei 🏘 gebouwen
in tientallen landen, en klederdrachten,
hoofddeksels, gebaren, talen, culturen, religies
en alle politieke partijen te kust
en te keur, of juist
soms niet?
“Mensheid”
bestaat per slot van rekening vooral óók
uit ‘meeliften’ met elkaar:
‘invloed’...
Ook monumentale opzichtigheid
had haar intrede gedaan in dat Judea!
Het was vanzelfsprekend dé plááts van die in steen uitgehakte tomben uit dezelfde periode v/d laat-tweede &
VRÓEG~ÉÉRSTE BCE, die bewaard zijn gebleven
in de Kidronvallei aan de rand
van Yeroesjalayiem?!
In tegenstelling
tot de onderaardse tomben of oude gròtten met gemeenschappelijke graven zijn het zogenaamde ‘graf van Absalom’ en dat van ‘Zecharia’, en ook dat van Jason,
& de prachtige tombe v/d familie Bnei Hazir
allemaal duidelijk ontworpen om de wereld 🗺 ìn
te kijken, om 'n bepaalde indruk achter te laten
op zowel Joden als ‘gojiem’!
En ze stralen
klassieke elegantie uit:
families die behoren tot de priesteraristocratie
(zoals deze ongetwijfeld deden) hoeven zich voor graf-tombes
niet te schamen met hun Dorische kapitelen & zuilen, binnen~ trappen (zoals i/d ‘Avsjaloom’), friesinscripties & soms
de vaag orientaalse look v/h
piramide-achtige
dàk!?
Al even innovatief,
zoals de archeologe Rachel Hachlili heeft opgemerkt,
zijn de kochiem ~ nissen voor mensen uit dezelfde clan ~
en de grote hoeveelheid stenen ‘ossilegia’-kistjes
voor de tweede begrafenis van botten, een jaar ná
de oorspronkelijke begrafenis.
Tegen
de eerste eeuw BCE
werden die ossilegia voorwerpen van uitzonderlijke, bijna wereldse schóónheid: gemaakt van kalksteen waarin bloemen-
& plantenversieringen waren uitgehakt
(vooral ingewikkelde
rozetten).
In één speciaal geval
was ‘t ossilegium zó gemaakt dat het eruitzag
als een hellenistisch huis, compleet met timpaan, portico, & boogramen (blind): het nieuwste v/h nieuwste in elegante stedelijke accommodatie voor
de doden?
Is het niet veelzeggend
dat het woordje nefesj (zíel oftewel immateriële
spirituele essentie) juist tóen ook in zwang kwam òm het materiaal mee aan te duiden waarvan andere gebouwen
dan graftomben gebouwd waren?
Wat
opging voor deze
Hasmonese grootheden van het herbouwde & vier keer groter geworden Yeroesjalayiem, ging óók òp
voor de heersende
dynastie!
Die Makkabeeën
hadden vooròpgelópen
in de revolutie tegen de culturele & fysieke vernietiging
door de waanzinnige Antiochus IV, maar 't kòstte hen nauwelijks meer dan ‘n generatie òm van opstandelingen te veranderen in hoofdrolspelers in de Seleucidische
🗺 🌍 wéreld...
Hoewel ze bedreven waren
in 't onder dwang bekéren, afgodsbeelden bestormen
& ‘t slopen van heidense altaren (en de tempel van de Samaritanen op de berg Geriziem), was hun strijd nooit
gericht geweest tegen HÈT hèllenìsme in het algemeen,
omdat ze geen reden hadden te geloven
dat het fundamenteel onverenigbaar
was met het jodendom?!
Joods Alexandrié,
‘n zetel van culturele glorie,
leek júist HÈT lèvende bewijs v/h tegendeel!?
Symbolisch voor deze verenigbaarheid is het feit
dat Alexander Janneüs op zíjn pruta-munten zowel zijn Joodse naam, Yohanatan in oud-Hebreeuws, en zijn moderne naam
in het Grieks liet graveren?
Híj kòn trouw blijven
aan het tweede gebod door níet zijn gezicht
òp die mùnt te zetten, maar dat betekende nog niet dat hij afbeeldingen helemaal vermèéd!
Compleet
het tegenovergestelde was het geval
bij de Hasmoneeën, en hun keuze van afbeeldingen was veelzeggend hybride?!
Op de ene kant
v/d kleine pruta stond het klassieke beeld
van een dubbele Hoorn des Overvloeds met guirlandes {in overeenstemming met de Hasmonese propaganda voor voorspoed} met daartussen het symbool
dat van oudsher met het ✡️ jodendom
& dé Tempel werd geassocieerd:
de granaatappel!?
De andere kant
van de Janneüsmunt
droeg de afbeelding van een ✴️ {soms
geïnterpreteerd als ‘n wiel met 8 spaken}
van een Macedonisch
prototype.
Maar die stèr
verwees ook naar
de Bileam-profetie van Moab,
opgetekend in Numeri 24:17:
“‘n Ster komt òp úit Yaakov/Jakob”, die, net als Alexanders
gepantserde vuist, MOAV, Edom
& andere buurstaten
‘de slapen
verbrijzelt’.
En vergelijk
‘t gedoe van 20 eeuwen geleden
nòg maar eens rustig & lustig met 't Trumpisme,
Vlad Draculala’s Raspoetinnerij & de Assads, Erdogannen,
Mori’s, Netanyahoes, Saoudi’s, Dutertes, verwilderde Halfgare
Geertjes, Gekke Cherrycadetjes, de Orbans &
‘Ongehoorde Nederlanders’,
Fransozen, Moffen,
Spanjolen
Enzo
Asih, man, 79 jaar
Log in om een reactie te plaatsen.
vorige
volgende