Het gevaar van de cancel-cultuur
Ik kan best een uitgesproken mening hebben, bijvoorbeeld over grensoverschrijdend gedrag. Ik heb bepaalde standpunten waar ik achter sta en die ik zal onderbouwen wanneer het nodig is. Een discussie erover ga ik niet uit de weg.
Ik begrijp daardoor ook best dat mensen een bepaalde uitgesproken mening hebben over zaken waar ik het niet perse mee eens ben. Alleen… de uitwerking ervan vind ik wel behoorlijk problematisch worden. Ik heb het dus over de cancel culture. Iemand, of iets, cancelen. Vaak omdat bepaalde standpunten niet overeen komen met die van jou. Bijvoorbeeld omdat de persoon, of het bedrijf, of product in jouw ogen problematisch is.
Afgelopen tijd hebben we daar weer een paar prachtige voorbeelden van gezien. Als eerste de hele toestand rondom Pim Lammers. Hij was uitgekozen om het kinderboekenweekgedicht te schrijven. Maar, mensen vonden een verhaal dat hij voor volwassenen schreef. Het was een verhaal over een tienerjongen die seksueel misbruikt wordt door zijn trainer, maar hij geniet er tegelijkertijd ook van. Een controversieel en complex onderwerp.
En voor een grote groep mensen dé reden om deze auteur uit te maken voor pedofiel. En niet alleen hem, maar ook iedereen die het ook maar op énige manier voor hem opnam. Maar ook auteur Ted van Lieshout, die in 2012 voor iets soortgelijks in opspraak kwam, werd overal weer opgerakeld. Deze auteur deelt op social media bijvoorbeeld:
’ Je staat in zo'n kwestie als die van Pim Lammers volkomen machteloos. In Trouw meent Marco Visser er vandaag goed aan te doen om in een artikel te schrijven, over mij: 'In 2012 beschreef hij in de roman voor volwassenen "Mijn meneer" de seksuele relatie tussen een zwakbegaafde man en een 11-jarige jongen. Die roman was gebaseerd op Van Lieshouts eigen ervaringen, en geenszins een verheerlijking van pedofilie.'
Dat laat ruimte open voor de vraag: was Ted van Lieshout die 11-jarige jongen of die zwakbegaafde man? Voor wie twijfelt: ik was het kind! Door onzorgvuldig formuleren is nu weer een verband gelegd tussen mij en pedofilie. Dat is de pest van deze hele affaire. Doordat alle nieuwsmedia de naam van Pim online klakkeloos in verband brengen met de term "pedofilie", zal hem dat lang blijven achtervolgen. Zoals ook mij dus.
Los daarvan: zwakbegaafd?’
Ik begrijp heel goed dat een kort verhaal met pedoseksualiteit er in, enorm controversieel is en gevoelig ligt. Ik begrijp dat mensen er boos van worden. Zelf was ik ook niet helemaal te spreken over de citaten uit het verhaal. Ik begrijp wel dat iemand die schrijft over dit onderwerp, niet direct een pedofiel hoeft te zijn. En ik zal al zeker geen doodsbedreigingen sturen aan het adres van de auteur, of de auteurs die het voor hem op hebben genomen.
Maar: de cancel-culture is geslaagd. Pim Lammers heeft zich teruggetrokken als dichter van de kinderboekenweek.
Minder geslaagd is de cancel-poging geweest voor de game Hogwarts Legacy. J.K. Rowling ligt al tijden onder vuur bij een specifieke groep mensen. Ze zou uitspraken hebben gemaakt die transfobisch en kwetstend zijn.
Later vandaag verschijnt officieel de game Hogwarts Legacy. Al kunnen mensen die de deluxe editie hebben gekocht hem al een paar dagen spelen. Zij hadden vervroegde toegang. Al maanden geleden werd er vanuit specifieke trans-hoeken opgeroepen tot een boycot van deze game, omdat ze niet vonden dat J.K. Rowling hier geld mee moet verdienen.
En die gedachte begrijp ik nog wel. Als een auteur of een maker iets zegt waar jij niet achter staat, of wat kwetsend voor jou is, of jou in een verkeerd daglicht zet, dan is het logisch dat je ertegen bent.
Ik had dat jaren geleden met Kluun. Ik vond Kluun erg vrouwonvriendelijk in bijvoorbeeld zijn columns. En de achtergrond van zijn boek vond ik ook zeer twijfelachtig. Daarom besloot ik: hij krijgt van mij geen cent. En dus kocht ik zijn boeken nooit, en bekeek ik ook de verfilming niet.
Wat ik niet deed, was anderen vertellen dat zij slechte mensen zijn als ze de boeken wel kochten. Dat gebeurt nu bij Hogwarts Legacy wel. Maandenlang werd opgeroepen het spel niet te kopen. Deed je dat wel, dan was je slecht, of een transfoob.
Inmiddels schieten de cijfers door het dak. De recensies zijn zeer goed, mensen zijn enthousiast en het is het meest gestreamde én bekeken spel op Twitch allertijden. En dat vindt de groep die opriep tot een boycot niet leuk.
Dus nu zijn de gamers die het spel wél willen de sjaak. Ze worden massaal uitgescholden in Twitch-streams en mensen die op Twitter zeggen dat ze uitkijken naar het spel, krijgen spoilers te zien om zo het plezier te vergallen. Er was een website gecreëerd waarop je kon zien of een specifieke streamer ook Hogwarts Legacy heeft gespeeld. Die is inmiddels weer uit de lucht.
Streamers wordt gewaarschuwd om privegegevens extra te beschermen. Vriendenlijsten af te schermen. Mensen die streamen, worden gecanceld en uitgescholden. En mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap die hier niet aan meedoen, krijgen een slechte naam. Alleen maar omdat een handjevol mensen zo extreem is.
Het grote gevaar van de cancel-cultuur wordt hiermee goed zichtbaar. Als een bepaalde groep vindt dat iets niet oké is, en je deelt die mening niet, dan word je het volgende mikpunt van een horde boze mensen. Of het nou gaat om het opnemen voor een auteur, of over het spelen van een spel.
En voor je het weet wordt het hard tegen hard. Niemand die meer naar elkaar luistert en iedereen die overtuigd is van zijn of haar eigen gelijk.
Wanneer je vecht voor vrijheid en inclusiviteit, kun je niet verwachten dat dit conform jouw idealen is. Heb je die verwachting wel, dan sluit je mensen uit en ben je dus onderdeel van het probleem dat de samenleving niet inclusief is. Zolang we niet nadenken over de effecten van bepaald cancel-gedrag,
Mensen verrot schelden, doodsbedreigingen sturen, privégegevens delen of simpelweg de verhaallijn van een game spoileren omdat jíj vindt dat de ander geen plezier aan het spel mag hebben, dat is allemaal toxic-gedrag en ontzettend hypocriet.
In een wereld met zo ontzettend veel verschillende mensen zullen er over elk product, elke mening en elk feit wel tegenstanders zijn. Iedereen heeft compleet andere ervaringen of kennis over bepaalde onderwerpen. En dat maakt het juist zo interessant. Ga het gesprek aan, luister eens naar een ander. In plaats van in je eigen veilige bubbel blijven, bang dat je gevoelens worden gekwetst omdat iemand anders iets anders vindt dan jij.
Kritisch zijn, dat mag. Mensen volledig afbranden. Dat slaat nergens op. Moeten we echt meteen iedereen gaan lopen cancelen? Of zijn we écht voor vrijheid en inclusiviteit en mogen meningen die niet de jouwe zijn er ook gewoon zijn? Hoe controversieel ze ook zijn?
Nightdream, vrouw, 39 jaar
Log in om een reactie te plaatsen.
vorige
volgende