Proust

À la recherche du temps perdu

De tekst die ik helemaal onderaan citeer komt van een niet zo betrouwbare bron. Toch had het mijn aandacht en ben ik ook meer geïnteresseerd geraakt om bron - de serie werken van Proust - eens door te aan spitten als ik ergens wat tijd vrij heb. Zoals het er nu uitziet zal dat misschien zijn tegen de tijd dat ik 70 ben, maargoed, ambities moeten er zijn.

Verder wilde ik het niet hebben over de betrouwbaarheid van bronnen of welke literatuur er nog op mijn "to-read" lijst staan, maar juist op waarom deze tekst me zo aansprak. Jullie zullen er vast niet gek van op kijken, maar ik ben weer met een jongen aan het daten en ook weer lijk ik dezelfde fouten aan het maken te zijn die ik had gezworen nooit meer te maken: te snel veel te veel van mezelf geven. En juist dit stukje tekst gaf me ineens een beetje inzicht in mezelf.

Intussen ben ik al ruim twee jaar single. Mijn vorige relatie heb ik zelf na drie jaar uitgemaakt. Hij was niet mijn eerste vriendje, maar wel mijn eerste serieuze relatie. Er was niks mis met onze relatie, hij gaf echt om me en we hadden het leuk samen, maar ik was jong, reislustig en nieuwsgierig en bovendien was het in de slaapkamer ook allemaal niet echt spannend. Hij was de derde jongen waar ik ooit het bed mee deelde en de twee die hem voorgingen waren een kortdurende relatie en een one-night-stand, dus je kunt begrijpen dat ik daar niet bijster veel van opgestoken had. Dus na drie jaar met een verder fantastische jongen vond ik het wel welletjes. Ik wilde meer vrijheid en meer experimenteren. Dat bedoel ik niet eens alleen op seksueel gebied, ik kon me ook niet zo goed voorstellen dat ik de rest van mijn leven zou samenblijven met de jongen met wie ik een relatie begon toen ik 17 was. Er was zo veel meer op de wereld.

En dat bleek. Inmiddels mag ik zeggen dat flink experimenteren gelukt is. De nieuwe ervaringen op seksueel gebied zijn me absoluut niet tegengevallen en verder heb ik op zowel goede als slechte manieren kunnen ervaren hoe mensen die elkaar (lichamelijk) wel zien zitten met elkaar omgaan en elkaar gebruiken. Ik heb er zeker veel van geleerd, maar er nooit meer aan overgehouden dan leuke nachten, soms wel meerdere in een langere tijd, maar liefde heb ik nooit meer gevonden. Dat is ook niet zo gek, als je de instelling hebt om lekker te experimenteren is een relatie wel het laatste wel waarnaar je op zoek gaat. Het probleem is, we zijn intussen twee jaar verder en ik heb wel genoeg geëxperimenteerd.

Toch sta ik bij mijn vrienden en kennissen nog steeds te boek als "open" over seks en misschien zelfs een beetje makkelijk. Niet zo gek, ik gedraag me er immers naar, het is een beetje onderdeel van mijn identiteit geworden. Het is best vervelend, want er zijn de afgelopen tijd best wat mannen langsgekomen waarover ik best wel heart-broken was toen bleek dat er alweer niets meer was dan een korte leuke tijd. Bang voor emoties als ik ben, hou mijzelf dan weer prachtig voor de gek door zo snel mogelijk ergens anders mee aan de gang te gaan (de volgende man, bijvoorbeeld) en niet te accepteren dat ik gevoelens heb. Ook als vrienden vragen hoe het met man X ga lach ik een beetje dat het een leuk speeltje was, maar dat het tijd is voor de volgende. Ofzoiets. Het is best krom, want dat verdriet dat er wel is verdring ik dan ook weer met iemand anders, wat die indruk die mensen van me hebben logischerwijs nog meer aanwakkert. Maar intussen is dat helemaal niet meer wat ik wil. Het kostte me heel veel moeite om dit te bedenken en het kost me nog steeds moeite om het toe te geven, maar ja, ik denk dat ik intussen weer behoefte heb aan een relatie, sterker nog, zelfs vrij wanhopig op zoek ben naar een relatie, maar dat niet durf toe te geven. Vervolgens gedraag ik mezelf weer alsof ik op zoek ben naar een scharrel, hoop ik eigenlijk dat het meer wordt, wat uiteraard niet werkt op deze manier en dan kan ik weer opnieuw beginnen met mijn ongeaccepteerde liefdesverdriet verwerken. Een beetje een vicieuze cirkel zo. Intussen weet ik zelf volgens mij niet eens meer of ik nou daadwerkelijk gevoelens ontwikkel voor de mannen die ik date, of dat ik het meer als opties zie om maar zo veel mogelijk te proberen om een relatie te krijgen. Iets waar ik tot voor kort niet eens van wist dat ik er naar op zoek was....

Ik realiseer me nu, dat ik waarschijnlijk klink als een soort psychopaat met dit hele verhaal. So be it. Ik ben eigenlijk blij dat ik eindelijk een beetje snap wat er aan het gebeuren is. Waarschijnlijk is het het beste om alle mannen voorlopig maar even links te laten liggen en fijne dingen voor mezelf te gaan doen, maar dat is ook weer makkelijker gezegd dan gedaan.

Dat, plus, ik ben dus op het moment ook met een jongen aan het daten. Deze jongen is voor mij nog lastiger in te schatten dan de gemiddelde man, omdat hij een stuk jonger is dan de mannen waar ik normaal op val, en tsja... dus ook onervaren. Ik was zijn eerste bedpartner en pas hadden we al vrij snel - te snel - per ongeluk het vriendje-vriendinnetje gesprek. Omdat ons daten begon als one-night-stand achtig daten (de enige vorm van daten die ik lijk uit te kunnen stralen) is hij waarschijnlijk ook een beetje in de war. Hij vroeg zich in ieder geval hardop af wat er nou de bedoeling was met ons en of we hier mee door bleven gaan. Vervolgens zei hij dat hij het fijn vond om bij me in de buurt te zijn. Met mijn domme hoofd was dit voor mij een soort uitnodiging om te peilen of hij zou willen dat ik zijn vriendinnetje was. Veel te vroeg, I know, maar het onderwerp lag op tafel en het floepte er zomaar uit. Zijn antwoord was dat hij het niet wist, en good on him, maar hij wilde me in elk geval wel blijven zien.

Als we elkaar zien is alles echt super, maar tussendoor spreken we elkaar nauwelijks via berichtjes oid. Moreover, in onze groep gemeenschappelijke vrienden lijken we elkaar ook te mijden en de hele situatie is enorm ongemakkelijk aan het zijn. Het lijkt alsof ik mijn spontane momenten van mezelf veel te veel geven probeer te compenseren met op de andere momenten zo afstandelijk mogelijk te zijn en hij doet eigenlijk... tsja, precies hetzelfde? Bij de meeste mannen zou ik met deze vorm van contact gauw doorhebben dat hij niet genoeg geïnteresseerd is, maar in dit specifieke geval heb ik door een aantal dingen die hij dan weer wel zei het idee dat hij serieus gewoon niet weet wat hij met het hele gebeuren aanmoet. Daarbij is alles nieuw voor hem en heeft hij het spelletje nog niet helemaal onder de knie. Aan de ene kant zeg ik bijna letterlijk dat ik een relatie met hem zou willen en het volgende moment behandel ik hem alsof hij niet bestaat of als een one-night stand. Ik wil hem ook gewoon tijd om te chillen met zijn vrienden geven, maarja, nu lijkt het ook alsof ik niet aan zijn/mijn vrienden wil laten merken dat er soort van iets is tussen ons, ugh. Kortom, ik geef signalen af die ik zelf niet eens begrijpt aan een jongen die nog nooit een relatie heeft gehad en zich door mij heeft laten ontmaagden. Ik weet het allemaal niet meer hoor, maar liefde zal ik volgens mij nooit goed in worden. In elk geval weet ik nu dat mijn gewoonte om gevoelens te onderdrukken waarschijnlijk een rationeel beschermingsmiddel tegen mezelf is. Het probleem is alleen, het werkt niet, het werkt misschien even om heel recent liefdesverdriet te verzachten, maar op de lange termijn is alles wat het me oplevert alleen maar nog meer liefdesverdriet en een beschadigd imago. Pfoe. En al deze conclusies alleen maar door een vertaalde samenvatting van Proust van een onbetrouware bron (dat hieronder te lezen is). Hey Proust, thanks man.

"Marcel is ziekelijk jaloers en wil Albertine bij iedereen weghouden omdat hij vreest dat ze hem zal smeren bij de eerste de beste gelegenheid. Zelfs de gedachte om haar alleen naar de winkel te laten gaan, terwijl hij in de koets blijft wachten, vindt hij angstaanjagend.

Uiteindelijk probeert Marcel een totale rationele analyse van zijn gevoelens voor Albertine uit te voeren. Zijn conclusie: hij houdt niet van haar.

Dan slaat het noodlot toe: Albertine valt van een paard en sterft.

Zodra Marcel dit hoort zakt hij weg in diep verdriet. Niet alleen maar het verdriet om haar dood, maar ook het verdriet om het feit dat hij nu de waarheid weet: hij hield wel van haar. “Ik maakte de fout te denken dat ik objectief in mijn hart kon kijken,” zegt Marcel vrij vertaald, als hij tot de conclusie komt dat hij zichzelf voor de gek gehouden heeft.

Wat Proust ons met dit verhaal wil laten zien is dat onze ratio ons voor de gek kan houden, een schijnzekerheid kan opwerpen die we als schild tegen de buitenwereld kunnen gebruiken. Omdat Marcel kapot ging aan zijn eigen jaloezie was het voor hem beter om te rationaliseren dat hij niet meer van Albertine hield, en hij geloofde volledig in zijn eigen rationele vermogen. "