De man zonder gewoonten

Chris Romein was een bijzondere man. Om hem hier volledig te omschrijven zou onmogelijk zijn. Niet omdat zijn intellect en persoonlijkheid meer ruimte zouden vergen dan het blad waarop ik schrijf. In tegendeel. Chris was niet dom, maar zijn persoonlijkheid kende geen contouren. Chris Romein had geen gewoonten en geen rituelen. Hij stond elke morgen op een andere tijd op, kleedde zich in een andere volgorde aan, zonder enige vastheid in stijl, ontbeet telkens anders doch nooit willekeurig, en ging onderweg naar zijn werk, de enige vastheid in zijn leven.

Op zijn kantoor was Chris niet geliefd. Hij deed zijn werk naar behoren, maar nooit volgens de vastomlijnde regels, of althans meestal niet. Hij werd gewantrouwd door collega’s. Niet gehaat, want zij zagen dat er aan Chris Romein weinig te haten viel: hij was de beminnelijkheid zelve. Een man zonder gewoonten echter is een man die niet de definiëren valt. En iemand die niet in te passen valt in het systeem dat onze wereld is, en het raamwerk waarmee wij de wereld om ons heen begrijpen en betekenissen toekennen, is een gevaarlijk man. Zo een man biedt geen houvast. En men kan niet vriendschappelijk omgaan met iemand die geen houvast bied. Zonder de minste systemen kunnen wij niet leven. Chris echter kon juist niet leven met diezelfde systemen die voor ons onmisbaar deel zijn van het leven.

Chris Romein was ongrijpbaar en onberekenbaar. Toch was hij niet onbetrouwbaar. Niemand kon zich herinneren dat hij ooit iemand had laten stikken, of iemand bedrogen had. Aan de andere kant kon men zich altijd moeilijk dingen herinneren uit het verleden van Chris, omdat ook daar geen structuur en geen vastheid te bekennen was. Zijn ongrijpbaarheid was angstaanjagend voor de mens. Die vreemde diersoort die zo behoefte schijnt te hebben aan zekerheid, vastheid en de constante bevestiging van onze medemensen. Chris Romein bezat geen van deze kenmerken. Men voelde angst voor hem, en een schuldgevoel omdat die angst nergens gerechtvaardigd leek.

Waar Chris vandaan kwam was ook niet geheel duidelijk. Zoals gezegd was zijn verleden te ongrijpbaar om te kunnen reconstrueren of onthouden, want wat is geschiedenis zonder houvast? Over zijn herkomst deden verschillende verhalen de ronde. Zo zou hij ooit geboren zijn in een gezin dat zo strikt alle regels naleefde die de heilige boeken van hun geloof hen oplegden dat Chris nooit meer een regel wenste te hebben in zijn leven. Een ander verhaal ging dat hij ooit als jongeling onverwachts de stad in was gekomen en dat het drie jaren duurde voordat iemand besefte dat hij hier woonde. Ook waren er mensen die zijn mens-zijn in twijfel trokken. Zekerheid bestond er echter niet, en Chris zelf vertelde ook niets dan verhalen die bij nadere berekening zouden betekenen dat hij meer dan honderd jaar oud was. Iets dat weinig mensen geloofden. Daarvoor leek hij te jong en vluchtig.

Toen Chris Romein verdween zonder zelfs maar een boodschap achter te laten was dan ook niemand verbaasd of geschokt. Men had niet anders verwacht van de man waarvan zij eigenlijk nauwelijks wisten waar vandaan hij kwam, of wie hij eigenlijk was. Niemand miste hem, maar wat moest er gemist worden? Sterker zelfs, binnen enige dagen herinnerde niemand zich meer dat er ooit een Chris Romein bestaan had. Want een mens zonder gewoonten bestaat niet, en laat geen sporen achter dan een zuchtje wind als hij wegloopt.