Arbeidsmigranten en onze maatschappij

Vanochtend las ik een nieuwsbericht over arbeidsmigranten. Omdat er in verschillende sectoren een flink tekort is aan personeel, wordt er gesproken over arbeidsmigranten. De Europese Commissie wil volgend jaar onder voorwaarden arbeidsmigranten opnemen uit Noord-Afrika.

En ja: we zien de problemen dagelijks in het nieuws. NS laat minder treinen rijden, Schiphol is het één grote chaos. De horeca heeft door de lockdowns personeel moeten laten gaan en heeft nu moeite om weer mensen te vinden. En ook bij vrienden en kennissen zie ik dat het drama is qua personeel. Een goede vriend van me werkt in de zorg en hij heeft al maanden enorme stress, omdat ze onderbemand zijn en personeel ermee stopt of ziek wordt. Mensen zijn overspannen en het is niet vol te houden op deze manier.

Er zijn problemen. En ik ben absoluut geen expert, maar ik vraag me toch af of het binnenhalen van duizenden arbeidsmigranten gaat helpen. Er zijn namelijk nog veel meer problemen in ons kleine landje. Zo is er een enorm tekort aan woningen en zijn veel woningen voor jongeren onbetaalbaar geworden. En ook in de asielzoekerscentra zijn enorme problemen, kijk naar Ter Apel. Nou snap ik dat arbeidsmigranten niet naar een asielzoekerscentra gaan, maar het zegt wel iets.


Als we mensen die ons land in komen niet eens een bed kunnen geven, maar ze op een stoel laten slapen… waarom willen we dan nog meer mensen binnenhalen? Als mensen in ons land geen onderdak kunnen vinden en het huizenprobleem zo hoog is, waarom willen we dan nog meer mensen binnenhalen?

Er zijn meer problemen. Tekorten zoals zonnebloemolie, gas, granen, chips en papier. En wat denk je van de C02-uitstoot? Hoe meer mensen je binnenhaalt, hoe meer C02-uitstoot er zal zijn. Vanwege alle CO2-uitstoot-toestanden staat de bouw lang stil en duurt het enorm lang om überhaupt de juiste vergunningen te krijgen voor nieuwe huizen. Ons stroomnet is in veel plekken in Nederland overbelast. Zonnepanelen kunnen daar al niet worden aangelegd en om dit op te lossen, moeten de kabels onder de grond worden uitgebreid. Toegegeven, daar hebben we meer personeel voor nodig, mensen die dit kunnen. Maar: ik heb helaas veel foto’s gezien van mensen die te weinig kennis van zaken hebben van zonnepanelen en elektronica en ze op de verkeerde manier installeren. Met als risico brandgevaar. Je kunt dus niet zomaar mensen uit Noord-Afrika dit soort werk laten doen, een goede opleiding en veel kennis van veiligheid en elektronica is heel belangrijk.

Eén van de redenen waarom arbeidsmigranten nodig zijn, is de vergrijzing. Maar… misschien snap ik het niet. De mensen die je binnen wilt halen, worden ook weer oud. En dan krijg je opnieuw dezelfde problemen en heb je wéér met vergrijzing te maken.

Is het misschien niet beter om gewoon wat minder te willen als maatschappij? We bestellen massaal eten en klagen als het een kwartier te laat wordt bezorgd dan de aangegeven tijd. We willen elke dag naar de supermarkt kunnen en het liefst tot ’s avonds laat. Pakketjes hebben we het liefste binnen 24 uur. Zo niet? Negatieve recensie. Consumeren, consumeren, consumeren.
En daar zijn allemaal baantjes voor nodig. Supermarkten hebben enorme hoeveelheden vakkenvullers nodig door elke avond en elke dag geopend te zijn. Steeds meer eetgelegenheden voelen zich verplicht om de optie eten thuis te bezorgen toe te voegen. We bestellen steeds meer en meer online. En dat allemaal terwijl tegelijkertijd de lokale, kleine winkels het steeds moeilijker hebben.


De winkels liggen bomvol eten, en elke dag worden er bergen weggegooid. En tegelijkertijd weigeren winkels zoals de Jumbo de boeren eerlijk te betalen. Om nog meer de boel te overheersen en nog groter, groter, en groter te worden. Miljoenen worden er verdiend door de grote bedrijven. En personeel? Dat mag ook verrotten. Vooral de jongeren hebben slechte contracten, of slechte arbeidersvoorwaarden. Steeds vaker krijgen ze een flexcontract en in de zorg worden steeds meer en meer medewerkers verplicht om zzp’er te worden. Leraren en zorgpersoneel verdienen niet genoeg om een huis te kunnen kopen.

En laten we eerlijk zijn: in een wereld waarin er per werkzoekende zo’n 100 vacatures beschikbaar zijn, hebben mensen de keuze. Ze kiezen voor de beste voorwaarden. Ze kiezen voor de beste kansen. Is dat gek? Welnee.


Ik maak me zelf trouwens ook schuldig aan al dat consumeren. Een boek bestellen via Bol of Amazon is gewoon gemakkelijker dan naar mijn lokale boekwinkel te gaan. Sinds kort ga ik steeds vaker naar lokale bedrijven. Een lokaal restaurantje, eten halen bij een boer (waar de eieren tenminste veel beter én goedkoper zijn dan de zooi in de supermarkt). En ik wil hier ook veel bewuster mee omgaan. En ook ik wil als bedrijf constant blijven groeien. Maar… ik zie mezelf toch zeker niet als een grote coöperatie die miljoenen verdient en over lijken gaat. En nu ik als freelancer bij dit soort bedrijven heb rondgelopen, en de top daar regelmatig heb geïnterviewd, kan ik ook alleen maar denken: bah, wat een rotwereldje is dat eigenlijk.

Wordt het niet eens tijd om die constante groei en het constant ‘meer, meer, meer’ willen een beetje te laten vieren? Is het echt zo erg dat je niet om acht uur ’s avonds op zondag naar de supermarkt gaat? Is het echt zo rampzalig dat je pakketje er drie dagen over doet? Wordt het niet eens tijd om personeel beter te behandelen?

Wordt het geen tijd om mensen met uitkeringen beter te stimuleren om te gaan werken? In mijn buurt wonen mensen die het prima vinden, zo. Als ze gaan werken, gaan ze er nauwelijks op vooruit.
Dus waarom zouden ze? Sterker nog: ik ken mensen met uitkeringen die het – dankzij de vele toeslagen – beter hebben dan mensen in specifieke beroepsgroepen.

Wordt het geen tijd om wat minder op vakantie te gaan? Het aantal vluchten van en naar Schiphol is gigantisch. Het draagt niets bij aan de problemen met het milieu en het klimaat. Ik heb een vriendin die zeker zes keer per jaar op vakantie gaat. Vrijwel altijd met het vliegtuig.


Slaan we niet een beetje door? Hebben we werkelijk mensen uit Noord-Afrika nodig om onze shit op te lossen? Zodat wij kunnen blijven consumeren?