~*~*~
IRENAEUS,
zagen we eerder in myDi,
richtte drie pijlers op:
selectieve schrift, eenzijdige geloofsleer
en gezag gebaseerd op vermeende apostolische traditie
!!!
De kerk bouwde op die drie pijlers drie versterkte muren van hetzelfde 'heilige' karakter ...
ALS die muren maar HOOG & STEVIG genoeg waren, dacht men,
DAN zouden ze onneembaar zijn?
Er restte slechts EEN zijde ZONDER muur:
de opening op
de wereld!
~*~
LANGS
die kant konden ketters [kaffers/kafirs]
verdreven worden en nieuwe 'bekeerde' volkeren
binnenstromen ...
BINNEN
de muren kwam er alleen plaats
voor het kritiekloze
'geloofsvolk'.
Wie
ANDERS
mocht denken of ervaren,
wie binnen de kerk [tempel/synagoge/moskee]
TOCH een uitweg zocht voor de EIGEN beleving van een anderssoortige spiritualiteit,
DIE liep altijd wel tegen EEN van die drie
muren
op.
~*~
IN
324 na Christos
werd Flavius Valerius Constantinus,
bekend geworden als Constantijn de Grote,
alleenheerser van het Romeinse
'wereldrijk'.
Al
elf jaren daarvoor
had hij voor het deel van het rijk dat hij bestuurde
een tolerantie-edict
afgekondigd.
De
christenen
waren voortaan vrij
om hun godsdienst in het openbaar te belijden!
De vervolgingen behoorden nu eindelijk tot het verleden?
Maar de ge~ en verschillen, die jarenlang 'ondergronds' hadden gewoed,
kwamen NU ook in alle heftigheid
in het OPENBAAR ...
Na
enkele
mislukte pogingen
van deze Constantijn
om een eind aan de twisten te maken
riep hij in het jaar 325 een Algemeen
Concilie bijeen.
MEER dan
tweehonderdvijftig bisschoppen
en een veelvoud aan presbyters en diakenen uit alle delen van het "Heilige Roomse Rijk"
overlegden voor het eerst in de geschiedenis van het christendom gezamenlijk
over een groot aantal geloofskwesties:
en NA DIT concilie zouden er nog
VELE volgen ...
~*~
Het
eerste concilie
in NICEA in 325 was dus NIET uitgeroepen om met elkaar het feest der [h]erkenning te vieren.
OOK NIET om VRIJUIT gehoor te geven aan wat 'de oerknal van de logos' allemaal in de deelnemers had losgemaakt en ook niet om een geestelijk klimaat te scheppen waarin de 'logos van christos'
in de harten zou kunnen opbloeien [zoals misschien ooit in oorsprong was 'bedoeld']?
NEE, de Logos werd juist als bedreigend ervaren en centrum van een puur
theologische/ideologische
strijd!
Hoewel zelf niet
direct bij naam genoemd
gingen de finzinnige opvattingen van Origenes over de Logos velen TE VER?
ZIJ zagen Yehosjoea haMasjiach als Jezus Christus, geboren uit {DE} Heilige Geest en de Maagd Maria,
als GOD die tijdelijk mens
geworden was ...
ALS deze Jezus nu
de Logos uit God was, dan kon hij niet tegelijk God zelf zijn?
Niet alleen maar de joodse christenen en gnostici beleden Yesjoea als een gewoon mens
waarin de hoddelijke Logos~kracht woonde als in een tempel,
doordat hij bij de dope in de rivier de Yardeen 'geadopteerd'
& 'geactiveerd' werd
tot "G d's Zoon"!
Aan het eind
van de tweede eeuw
bleek deze opvatting ook nog gekoesterd te worden door gelovigen in de gemeente van Roma:
DEZE warme koestering werd echter door de toenmalige plaatselijke bisschop,
Victor, veroordeeld!
RUIM
een halve eeuw later
was het een bisschop zelf
die afgezet werd om zijn 'adoptianistische'
opvattingen ...
Het betrof hier
de bisschop van Antiochia, Paulos van Samosata.
In feite betekende DIT het EINDE van de
vroegste geloofsovertuiging?
~*~
Toen dan ook
de Alexandrijnse geleerde priester ARIUS
opvattingen verkondigde die enigszins leken op dit 'adoptionisme'
kreeg hij de nodige tegenstand,
in de eerste plaats van zijn eigen bisschop, Alexander,
die hem prompt excommuniceerde!
Arius echter
had nogal wat invloedrijke vrienden die hem in de strijd steunden,
waardoor er een soort van patstelling ontstond?
DEZE
controverse nu
werd DE directe aanleiding tot het bijeen roepen
van het concilie van Nicea
in 325 ...
~*~
De uitkomst
was in eerste instantie gunstig voor de zittende bisschop Alexander.
De brief die de synode aan de gemeente van Alexandria stuurde [per slot van rekening was het een lokaal conflict] liet aan helderheid
niets te wensen over.
EEN en Ander
werd ook duidelijk in de geformuleerde geloofsbelijdenis?
DEZE belijdenis gaat in wezen terug op een aantal verschillende in de kerk in gebruik zijnde
'formules der dope', maar ze krijgt NU uiteindelijk [voorlopig]
een bindende status:
WIJ
geloven
in "EEN G D",
de 'almachtige Vader',
de 'Schepper van al het zichtbare en onzichtbare',
en in EEN Heer Jesus Christos, de 'zoon van G D',
die als 'eniggeboren Zoon is geboren uit de Vader,
dat wil zeggen:
uit het wezen van de Vader,
G D uit G D,
licht uit licht,
ware G D uit ware G D,
geboren,
niet geschapen,
EEN in wezen met 'de Vader' door wie alles geschapen is in de hemel en op de aarde,
die omwille van ons, mensen,
en omwille van ons heil is neergedaald en vlees en mens werd,
die geleden heeft en op de derde dag is opgestaan,
die opgestegen is ten hemel en terugkomen zal om levenden en doden te oordelen,
en in de Heilige Geest ...
Wie echter zegt:
"Er was een tijd dat hij niet bestond"
en:
"Voordat HIJ verwekt werd, bestond HIJ niet'
en:
"Uit het niets werd HIJ geschapen',
en wie beweert dat de Zoon van G D uit een wezen geschapen of onbestendig of veranderlijk is,
VERWERPT
de katholieke kerk.