laillahailallah



~*~



De
Ottomaanse
hervormingen
zijn beslist niet
'jammerlijk mislukt':
Ataturks revolutie was er
het sluitstuk
van.


Integendeel,
de 19de eeuwse
veranderingen in rechtspraak,
politiek en onderwijs zijn onomkeerbaar
gebleken.


Op
deze
liberaal-verlichte periode
volgde echter een romantische reactie die eerst seculier-nationalistische,
en later communistische en islamitisch-fundamentalistische vormen
aannam.


Maar
ook deze reactie
is door en door modern;
ze behelst geen terugkeer naar een voormoderne politieke,
culturele of religieuze
orde.


-


Het
feit
dat zowel
Verlichtingsidealen
als de reacties erop modern zijn,
betekent natuurlijk nog niet dat ze noodzakelijk goed en mooi zijn.
Ook het feit dat hedendaags Iran op een grondwet gebaseerd is,
garandeert overduidelijk niet dat alles 'automatisch'
in orde
komt.


Het
betekent echter wel
dat het hele idee van een islamitische republiek
een radicaal nieuw verschijnsel is:
de gedachte dat de sjaria tot een grondwet zou kunnen worden omgevormd
heeft geen voormoderne precedenten
in de islamitische
wereld.


Even nieuw
is Khomeini's doctrine
dat de wereldse macht moet worden uitgeoefend
door de oelama of
schriftgeleerden.


In de
traditionele sjiitische islam
was de opvatting juist dat schriftgeleerden zich niet met de heerschappij moesten inlaten,
en dat er een speciaal hoekje in de hel gereserveerd is
voor de oelama die dat
WEL doen.


Dat is
geen geschiedvervalsing
maar een stel tamelijk elementaire
historische inzichten.


-


Dit
geeft je
een idee van de immense verschillen
tussen de klassieke en de moderne islam:
de islam vervult vandaag de dag de rol die in eerdere decennia
werden gespeeld door het nationalisme en het communisme,
die grote seculiere godsdiensten;
en ze worden ook in bijna
vergelijkbare termen
uitgedrukt.


De
intolerantere
formuleringen ervan
die je nu aantreft zijn vormen van wat je als 'islamitisch leninisme' zou kunnen omschrijven:
ideologische scherpslijperij, de nadruk op de noodzaak van propaganda en partij-organisatie om de samenleving te veranderen, en intolerantie van afwijkende meningen
en machtsblokken.


Dat zijn
allemaal moderne kenmerken,
die je in de voormoderne islam niet of nauwelijks
tegenkomt.

-


De
bestudering
van islamitisch Spanje
kan ons dus ook van pas komen
voor het heden.


Ze helpt ons
om in te zien dat de hedendaagse
autoritaire en gewelddadige uitwassen van de islamitische wereld
en onder moslimimmigranten geen uiting zijn
van een eeuwig intolerante islam,
maar veeleer van scheefgelopen modernisering,
en van autoritaire, dictatoriale of zelfs totalitaire
moderne staatstradities.


Door
de islam
[jezelf of je 'naaste']
als onveranderlijk en daarmee onverbeterlijk
af te beelden,
dreig je jezelf - ook als beleidsmaker -
te beroven van de mogelijkheid om de reeele problemen van vandaag
de mydidag adequaat te begijpen
en effectief het hoofd
te bieden.


En
DAT
geldt
zowel
in het groot
als
in het
klein.

engel
23 feb 2006 - meld ongepast verhaal
Weet je zeker dat je dit verhaal wilt rapporteren? Ja | Nee
Profielfoto van chai
chai, man, 79 jaar
   
Log in om een reactie te plaatsen.   vorige volgende