niet besmet kto znajet? [met 'n nationalismevirus]


KTO ZNAJET?


Nog
een klein stukje
om het niet
af te leren:

"Ook zij
zijn in mijn leven,
ze bevolken
mijn leven ..."!

De ziel is vaderlandsloos,
of liever,
de ziel heeft EEN groot vaderland
[en EEN oermoedertaal?]!

En daarin
zijn eigenlijk geen grenzen [meer]:
er zijn de mogelijkheden
van wederzijds begrijpen
en toenadering en daaraan
moet ik meewerken,
omdat ik ze IN mijn ziel
en mijn begrijpen voel als iets
van alle tijden en
alle landen ...

Onze
culturele en ethetische referentiekaders
mogen dan wel typisch "Europees" zijn,
maar het betreft toch altijd weer schrijvers en kunstenaars
van alle tijden en plaatsen
die allen openstaan
voor het universele
{IN ONS}:
Michel Angelo
& Leonardo da Vinci.
Ook zij zijn in mijn leven:
ze bevolken mijn leven.
Dostojewski & Rilke,
Augustinus en de evangelisten:
ik verkeer zo in zulk
goed gezelschap?
En er is niet meer
die mooipraterij & ophemeling
van vroeger meer mee
verbonden:
IEDER heeft me
op een eigen manier iets werkelijks
en van zeer nabij
te vertellen!

Samen
met Etty en Anne
en zoveel talloze anderen
situeren we ons spirituele en culturele thuis in Europa,
hoewel we helaas spijtig genoeg daarbij maar al te vaak
de bijdrage van de joodse diaspora
aan deze cultuur
verwaarloosden:
ons Europa strekt zich daarom ook uit
van de Atlantische Oceaan tot de Oeral,
en via Rusland en Klein Asia tot in Levanon en Israel ~
ogenschijnlijke uitersten,
maar die wel degelijk voorbestemd zijn
om elkaar te [blijven] ontmoeten
'over and over again
and again' ...


Ik reisde
de halve wereld rond
'als afgezant van Europa':
Europa ben ik zelf,
ook al is dat soms tegen wil en dank,
dat zit nu eenmaal in ons
en al ons weten en ervaring en intuitie,
en dat zullen we dan ook blijven gebruiken
om elkaar,
waar ook ter wereld,
te doorgronden en beter
te leren kennen ...

Ik heb toch immers ook
aan den lijve ondervonden,
dat ik hier EN daar telkens weer moet uitmonden,
door alles wat ik in mijzelf verzamelde
en waartoe ik mijzelf verzamel:
om DAARHEEN
[via het bekende naar het onbekende
en vice versa]
te worden gericht en mezelf te richten,
door die landen in me op te nemen en al doende
vorm te geven aan mijn ervaringen,
die ik daar opdeed ~ EN GA DOEN ~ het is immers,
althans voorlopig nog,
een reis zonder
einde?

Met Rilke terug
naar Rusland en met de bijbel terug naar haar wieg en kribbe
in het Midden Oosten!
We hebben er immers toch altijd zo
een Heimweh naar gehad?

En Russen
& 'semieten' naar Europa:
we zijn ook als een bemiddelingsfiguur geworden
tussen al deze werelden die zich uitstrekken, ten goede en te kwade,
over de hele bewoonde [en onbewoonde]
aarde.


Er zijn
aanrakingspunten
genoeg en te over:
en DAARVOOR
moeten we ook zelf eerst
[en alweer] nog zoveel leren
en rijpen en
begrijpen
...


Rilke werd in 1875 geboren in Praha,
dat toen nog tot het Habsburgse Rijk behoorde {Franz Kafka},
en begon te publiceren vanaf 1891.
Zijn oeuvre is immens, zijn correspondentie gigantisch,
via de christelijke interpretatie naar het meer universele
[Neue Gedichte {1907}: Die Entfuehrung] ~
een thema dat typisch is voor Rilke:
dat van de schijnbaar onoverbrugbare afstand
die minnaars van elkaar kan scheiden [en scheidt],
ondanks de ingebeelde versmelting.

Ondanks de intimiteit
blijven we elkaar als vreemd aanvoelen
en dat ambivalente in ons begint nu terwijl ik dit schrijf
duidelijker voor me te worden,
dank alweer door onze jarenlange wrijving
om daarmee tot
wederzijdse klaarheid te komen
voor zover dat mogelijk en wenselijk was en is
en zal worden ...

Und hoerte fremd einen Fremden sagen:
Ich bin bei dir.


Rilke heeft een diepgaander begrip
dan de meeste meesters van vroeger en dan de meeste van zijn tijdgenoten
van wat liefde in feite is.
Hij erkent het altijd tragische liefdesdrama met nieuwe woorden:
"Nooit EEN zijn met de geliefde".
Daarom bestaat de hogere liefde, die we moeten leren,
volgens hem uit het vrijlaten van de geliefde.
Als er ergens een schuld bestaat,
dan is het wel het niet vegroten van de vrijheid van een geliefde
met alle vrijheid die men in zich draagt?
Bij het liefhebben hebben we enkel dit:
elkaar vrij laten!

De ander
opnemen in de innerlijke ruimte
en hen daar verder laten gedijen, een plaats geven,
waar wij uitgroeien en ons verder ontplooien kunnen.
Werkelijk MET de anderen leven, ook al zie je iemand soms ook jaren niet
[of zelfs helemaal niet meer!],
hen TOCH in JOU laten DOORLEVEN en MET hen leven:
DAT is het wezenlijke.
En ZO [rak kach!] kunnen we met iemand samen [voort]leven, beschut tegen de uiterlijke wisselvalligheden van dit tijdelijke [en eeuwige?] aardse leven.
Erover gepraat, WAAROM je toch lijden moet, wanneer je liefhebt:
DAT is dan de verkeerde liefde, de 'ik-betrokken' liefde,
de liefde, die bezitten wil?

En altijd weer
kom ik bij jou terecht,
Rainer Maria ~ laatst op een avond achter dit bureau sloeg het me plotseling toch zo,
dat jij niet meer onder de levenden bent.
Ik geloof, dat ik je lange brieven geschreven zou hebben.
Maar zo is het ook goed.
Je LEEFT toch!

Het innerlijk universum
dat we zelf moeten leren ontdekken
omdat niemand anders dat
voor ons kan doen:


Durch alle Wesen reicht der eine Raum:
Weltinnenraum.


DIT
lijken me de mooiste woorden die ik ken,
waarschijnlijk omdat ze in hun afgerondheid en volmaaktheid precies DAT weergeven,
wat ik steeds sterker aan het beleven was [en BEN].
Aan dat soort woorden, moest je eigenlijk,
geen woord meer aan
toevoegen?


~*~
Wie zal het zeggen?
~@~
25 aug 2006 - bewerkt op 26 aug 2006 - meld ongepast verhaal
Weet je zeker dat je dit verhaal wilt rapporteren? Ja | Nee
Profielfoto van chai
chai, man, 79 jaar
   
Log in om een reactie te plaatsen.   vorige volgende