Paps

Paps.. Wat is rouw toch raar en moeilijk. En soms ook makkelijk. Hoe vaak hebben zusje en ik gezegd dat we vaker moeten zeggen dat we van je houden? Hoe vaak hebben we gezegd dat we meer echte gesprekken willen? Hoe vaak hebben we onze hersens gebroken over het feit dat het zo moeilijk kan zijn om " ik hou van jou" te zeggen tegen mensen waar je van houdt? En nu is het te laat. Aan de ene kant wil ik je nog zoveel zeggen. En aan de andere kant weet ik dat het helemaal goed is zo. Dat je toch wel weet wat we nog willen zeggen. Dat je weet hoeveel we van je houden.

Want ik hou van je pap. Ook al snapte ik je niet altijd. Ook al twijfelde ik wel eens hoeveel je van ons hield. Omdat je dit niet goed kon uiten. Ook al twijfelde ik wel eens of je trots op me was. Omdat je dit niet goed kon uiten.

Ik had veel meer met je willen delen. Maar dit kon ik niet. Omdat ik niet zo goed geleerd had hoe dit moet. Maar dat is geen excuus. Want nu ik wel weet hoe dit moet, deed ik dit nog niet. Als je al 40 jaar niet veel deelt, is het erg lastig dit ineens te veranderen. Maar nu ik terugkijk, weet ik hoe trots je was. Hoe graag je meer wilde delen. Hoe lastig dit ook voor jou was, zoals dit ook lastig voor mij was. Maar zoals ik nu voel hoe je er wel voor me was, hoop ik dat jij ook voelt hoe veel ik van je hou. En het is niet te laat. Ik weet zeker dat je nu waar je ook bent echt wel merkt hoe geliefd je was. Ik hoop dat je ziet hoe we allemaal op onze eigen manier, op ons eigen tempo, een plek geven aan het verlies. Door aan je te denken. Tegen je te praten. Te schijven. Te huilen. Te lachen. Ziet hoe ik hier als een zombie met panda ogen zit te janken op de bank. En grinnikt: goed zo, laat het er maar uit.

Ik vind het heel erg lastig en heel erg cliché, maar ik zou zo graag een teken van je hebben dat het ok is. Dat je rust hebt met wat er gebeurd is. Dat je ziet hoe we elkaar vinden om dit verdriet te verwerken. Dat je troost naar ons stuurt als je ziet dat we het zwaar hebben. Ik weet dat dit kan, en jij zou dit misschien maar raar vinden of onzin. Maar ik ben benieuwd. Ik daag je uit om een teken te geven. En dan zijn witte veertjes misschien wel erg voor de hand liggend. Maar wat dacht je van de geur van sigaren? Of een duidelijk teken met een duif? Die hebben we ook op je kaartje laten zetten, maar dat weet je vast ook al. Maar geen platte duif onder mijn auto of dooie duif bij oma op het balkon hoor. Waarom denk ik gelijk aan de kleur rood? Dat is echt een kleur die ik niet mooi vind en ook niet vaak zomaar zie. Behalve op jouw crematie. Al die mooie rozen.

Ik hoop dat je ons nog kunt zien. En kunt zien hoe we ieder ons weg vinden in dit verlies. Zelfs Peter, die nu nog alles blokt. Ook hij komt hier uit. En heb je gezien hoe dapper Lieke met ons heeft gedeeld wat haar het afgelopen jaar heeft dwarsgezeten? Was je opgelucht toen je dit zag? Dat de waarheid uiteindelijk toch uit is gekomen? Ik weet nog zo weinig van jouw leven voor ons. Maar nu, door met familie te praten, komt er steeds meer invulling aan jouw verleden. Jouw verhalen en jouw geschiedenis weet zijn weg te vinden.

Maar het is zwaar. Daar ben ik heel eerlijk in. We waren hier nog niet klaar voor. Ook al weet ik dat het precies zo is gegaan als je zou willen, toch waren we hier niet klaar voor. Ik ben er wel van overtuigd dat dit de enige juiste manier was voor jou. We zeiden in het begin: was het maar tien jaar later gebeurd. Of 5. Maar nu weten we, dat had niet gekund. Nu was je nog fit en gezond. Als je langer had geleefd, weet ik zeker dat je op gezondheid in had moeten leveren. En dat wilde je echt niet. Dus het is goed zoals het is. Alleen was Ik er nog niet klaar voor.

Ik hoop dat je ziet hoe sterk ons mam is, of probeert te zijn. Hoeveel mensen ze om zich heen heeft, waar ze terecht kan als ze wil. Hoe we samen kunnen huilen als dat nodig is, al is dit meestal omstebeurt. En ja, we weten dat de echte klap nog moet komen voor ons mam. Dat ze zich misschien groter houdt dan ze is. Maar wij zorgen ervoor dat ze weet dat ze bij ons terecht kan als het mis gaat. Dat ze er niet alleen voor staat. Dat wij voor haar zorgen, naar haar luisteren, haar troosten. Haar door de moeilijke tijden heen loodsen. En zij ons.

Ik zou je zo graag nog een knuffel geven. Nog een keer een echt stevige knuffel. Zoals we veel te weinig deden. Terwijl we allebei eigenlijk wel wisten dat we dit wilden en dit nodig hadden. Pff dit is echt even een heftige huilbui. Maar wel goed. Het moet er uit. En ik weet dat er nog te weinig uit is gekomen. Dus alle beetjes. of alle moessons zijn goed. Verwerking. Nadenken. Alles een plaatsje geven. Alles wat er gebeurd is een stapje verder in de verwerking. In de acceptatie. Je afscheid. Je crematie. Je as ophalen. Mams verjaardag. Jouw verjaardag. Mijn verjaardag. As uitstrooien. Kerstmis. Oud en nieuw. Allemaal stapjes in het proces. Sommige zwaar, sommige heel zwaar. Maar samen kunnen we dit. Dat weet ik zeker. Maar ik was er alleen nog niet klaar voor. Heb dus wat meer tijd nodig om dit een plek te kunnen geven. Maar ik doe mijn best. Ik doe mijn best niet kopje onder te gaan. Ik doe mijn best er te zijn voor oma. Voor Rianne. Voor Peter, voor mijn kindjes. Voor iedereen dit dat nodig heeft. Ik red me wel. Ik huil als dat nodig is, ik vloek als dat nodig is. Ik slaap als dat nodig is. Ik schrijf als dat nodig is. Ik zoek hulp als dat nodig is. Ik ken dit riedeltje, ik weet hoe ik voor mezelf moet zorgen. Wij redden ons wel. De een wat sneller dan de ander. Maar wij redden het wel.