--~*~--
DE
myDicontext
vertelt
dat EZRA voorlas
uit de
TORA van "G*D"
[de vijf boeken
van MOSHE],
waarbij hij geassisteerd werd
door anderen.
DAN volgt:
"ZIJ lazen namelijk uit het boek,
uit de TORA
van "G*D",
mEforas ..."
DIT betekent
zeer waarschijnlijk "vertaald,
in vertaling",
en DAT is dan
natuurlijk een vertaling
in het Aramees.
Sinds DEZE taal
de OFFICIELE taal was geworden
voor de correspondentie
van en met de Perzische kanselarij
werd zij hoe langer
hoe meer
algemene
taal!
In verschillende gebieden
van het grote rijk,
waar verschillende Aramese dialecten gesproken werden,
gingen dialecten en kanselarijtaal elkaar vervolgens
wederzijds beinvloeden.
Voor vele Joden
werd het Hebreeuws
een min of meer onbekende taal
zodat overzetting van de 'heilige' boeken
in het Aramees nodig werd,
hetgeen aanvankelijk uitsluitend
mondeling
gebeurde.
Volgens
de Rabbijnse traditie
ligt in het in Nechemya 8 verhaalde
de oorsprong van
de targums.
~*~
IN de
synagoge
ontstaat dan
het gebruik,
dat naast degene
die uit de heilige boeken ['de wet & de profeten']
voor-leest
een VERTALER optreedt
die het gelezene
overbengt in het
Aramees!
Het Talmud-tractaat
MEGILLA ['rol'],
dat begint met voorschriften omtrent de voorlezing van het boek ESTHER op bepaalde data in de maand ADAR,
maar dan OOK uitweidt
over de synagogale voorlezing
in het algemeen,
zegt in
IV, 4:
"HIJ
die uit de TORA voorleest
mag niet minder dan drie verzen lezen;
hij mag voor de vertaler ['mEturgEman/torgeman]
niet meer dan EEN vers
[aan EEN stuk] lezen,
en uit een profeet
drie ...".
IN DE dienst
mogen dus niet minder dan drie TORA-verzen
gelezen worden,
maar NA elk vers moet de voorlezer stoppen
om de vertaler gelegenheid te geven
om het in het Aramees
over te brengen.
Bij de lezing
van de TORA
kwam het er meer op aan
dan bij de lezing uit de profetische boeken?!
In dit laatste geval mochten drie verzen achter elkaar gelezen worden,
waarna de vertaler
aan het woord
kwam.
~*~
DEZE
METHODE
en het gestelde doel,
nl. het gelezenen duidelijk te maken voor het publiek,
brachten vanzelf met zich mee
dat de vertaling veelal MEER was
dan wat WIJ 'vertaling'
plegen te noemen.
ELKE vertaling
HEEFT al iets van interpretatie
in zich,
of men nu meer woordelijk
of vrijer vertaalt.
Maar het element van interpretatie
is in de targums
TOCH NOG
VEEL GROTER!
Ze zijn
vaak meer
parafraserende weergaven van de tekst
dan vertalingen in de eigenlijke zin
van het woord.
Ze bevatten dan ook herhaaldelijk
uitweidingen die we in de Hebreeuwse tekst
NIET vinden
en geven BOVENDIEN blijk
van de dominerende
theologische
opvattingen.