vette trinitarische hoofddrol!![only for lovers]??
HET
"N.T."
kent weinig teksten
die als fundament
voor de leer van drie-eenheid
gebruikt zouden
KUNNEN
worden
de oogst
is schaars
er zijn slechts
een paar triadische formules
die echter niet het bewijs kunnen leveren dat het NT
al op de EEN of Andere manier trinitarisch
werd gedacht
ik citeer
de belangrijkste
passages
~*~
~*~
aan het slot
van een brief aan de gemeente van Korinte
schrijft PAUL:
"De genade
van de Heer Yeshua haMashiach,
de liefde van G D
en de gemeenschap
van heilige geest
zij met u allen"
[2 KOR 13:
13]
een
soortgelijke formule
staat in het bekende slot van het evangelie
van MATTAI
ik heb
dat 'zendingsbevel'
al vaker genoemd en geciteerd
[MAT 28:16-20]
daarom
doe ik dat nu niet meer
maar citeer een passage uit de DIDACHE
die onmiskenbaar teruggrijpt
op de tekst in het evangelie
van MATTAI:
"Met
betrekking
tot de dope:
u moet als volgt dopen ~
nadat u al het bovenstaande hebt gezegd,
doop in de naam van de Vader en van de zoon en van heilige geest
met stromend {!} water!
Indien u geen stromend water hebt,
doop DAN met 'ander' water.
Indien u GEEN VAN BEIDE ter beschikking hebt,
giet DAN driemaal water over het hoofd in de naam van de Vader
en de zoon en heilige [helende]
geest"
[DID 7]
Genoemde teksten
hebben ONVOLDOENDE draagkracht gehad
om de leer van de drie-eenheid te doen
ontwikkelen.
De
voorstelling van de parakleet
kon dat
WEL?
ZO
ontstond
de merkwaardige voorstelling
dat G D als-EEN-en-toch-als-drie moest worden
gedacht
~*~
in
de eerste
mydiverhaaltjes
van dit 'dope'-onderwerp
heb ik er geen geheim van gemaakt
moeite te hebben met
het 'trinitarisch'
denken
als het
grootste bezwaar
beschouw ik de onherstelbare breuk
die is ontstaan met de oudtestamentisch-joodse
traditie
wie
zijn/haar 'geloof'
op een trinitarische wijze belijdt
plaatst zichzelf voor een ONOPLOSBAAR dilemma:
hij/zij moet het Oude Testament
OF geheel terzijde leggen
OF het ZO interpreteren
dat het zijn eigenheid en zeggingskracht
totaal verliest!
In het
laatste geval
zal men het OT trinitarisch
en christologisch dienen te lezen,
met als consequentie
dat een christelijk Oude Testament
wordt geraadpleegd
en DAT is iets anders
dan een
'gewoon' Oud
Testament?!
~*~
IN
de jaren zeventig
van de vorige eeuw
las ik twee boeken van 'systematische theologen'
uit Nederland die mij deden inzien dat "MIJN" problemen
met de triniteit NIET VREEMD
waren:
en als 'exegeet'
beschouwde ik het als een verheugende ontdekking
dat kritische vragen
OOK
werden gesteld
door
'dogmatici'!
HAAR bespreking
van de drie-eenheid
in haar veel gelezen, populair-wetenschappelijke
uitleg van het christelijk geloof besluit Ellen Flesseman-van Leer
als volgt:
"DE triniteitsleer
wordt onder theologen ZO verschillend opgevat
en wordt onder niet-theologen ZOZEER of ALLEEN MAAR als een FORMULE
aanvaard of als een soort driegodendom misvertsaan,
dat ik er niets mee verloren acht als we DEZE "LEER",
die gevormd is door theologische reflectie op grond van de zich 'openbarende' G D,
laten vallen!"
Nauwelijks MINDER KRITISCH
is de visie van de bekende dogmaticus Henk Berkhof.
Aan het slot van ZIJN bespreking typeert hij de triniteit als volgt:
" ... een indrukwekkende weliswaar, maar OOK GEKUNSTELDE
en in haar ABSTRACTHEID voor het 'geloof'
GEVAARLIJKE traditie!"
~*~
REST
de vraag
naar de reden van ontstaan
van die gekunstelde, abstracte en zelfs
'gevaarlijke' traditie?
Voor
een goed begrip
van de ontwikkelingen
dienen we het woord 'eenheid'
in het centrum
te plaatsen.
DAT G D
EEN IS en DE ENIGE,
DAT blijft het uitgangspunt,
maar naar de overtuiging van de christelijke theologen heeft DIE G D
zich in Yehoshua haMashiach
geopenbaard?
Met
een bekende tekst
uit de proloog van het evangelie van Johannes kan gezegd worden
dat wij DANKZIJ YESHUA 'weten wie g d' in 'werkelijkheid'
IS:
"NIEMAND
heeft OOIT G D gezien,
maar de eniggeboren G D {daarmee wordt wordt Yeshu bedoeld!},
die NU rust aan 'het hart' van de Vader,
hij is de gids en de weg
geweest"
[YOH 1:
18]
Als
de ene g d
zich geopenbaard heeft in Yehoshua haMashiach
DAN dringt de vraag zich op WAT DAT BETEKENT
voor de visie op Yeshua?
Misschien
kunnen we hierop
in eventuele volgende mydiverhaaltjes nog nader ingaan?
DAN zou blijken dat het "G D-zijn" van Yeshu
voor het besef van de vroege kerk
OOK in 'soteriologische zin'
van de allergrootste
betekenis
WAS!
OMDAT
in Yehoshua haMashiach G D a.h.w. 'menswerd',
werd de mens 'door dat geloof' de mogelijkheid geboden om bevrijd te worden van zijn/haar sterfelijkheid en ZELFS
'de status van goddelijkheid'
te 'verkrijgen'?
UITGAANDE
van de gedachte van EENHEID, ook en juist ten aanzien van de redding
van de mens, was het DAN ook niet meer dan 'logisch'
dat OOK 'de geest' erbij betrokken'
werd!
DIT leidde
tot een diepingrijpend conflict
tussen de westerse en de oosterse kerk,
dat OOK tot op de dag van HEDEN
nog VOORTDUURT!
Het is
de befaamde strijd om het filioque.
In de westerse tekst van de geloofsbelijdenis van NICEA wordt ten aanzien van de geest gezegd:
"Wij geloven in de heilige Geest die Heer is en levend maakt,
die uitgaat van de Vader en de Zoon {in het Latijn:
qui ex Patre filioque procedit}"!
De OOSTERSE
kerk pleit ervoor dat de geest alleen door G D de Vader
gezonden is.
Mijns inziens
is voor DIE gedachte wel wat te zeggen.
[G D de Vader van alle leven geeft via zijn geest kracht aan zijn kinderen?]
[OF wat MIJ betreft "G D de Moeder" geeft via haar 'genetische' geest
'zichzelf aan ons'!]
In ieder geval sluit voor MIJN gevoel
het LAATSTE beter aan bij het oudtestamentisch-joodse spreken
over g d & [vanaf 'het begin' tot "het einde"]
'de geest g ds'!
OOK
in DIT debat
speelt het evangelie van JOhannes
een hoofd{D}rol?
HELAAS
moet geconstateerd worden
dat 'de teksten' NIET eenduidig
zijn?!
Over
het algemeen
is de 'voorstelling' dat G D niet ALLEEN Yehoshua haMashiach
heeft 'gezonden' [Johannes 3:16-17],
maar OOK 'de geest [JOH 14:16 - YESH zal aan de Vader vragen een 'andere helper'
te geven]!
DAAR BLIJFT HET echter niet bij?
In dit
evangelie is OOK de volgende uitspraak te vinden:
" ... maar als ik [YESHU] heenga,
zal IK hem [de helper]
naar jullie 'toezenden' ..."
[YOH 16:
7]!
DEZE
'dubbelzinnigheid'
bewijst maar weer eens
dat we best wel wat voorzichtiger moeten [en KUNNEN] zijn
en blijven met betrekking tot allerlei pogingen
in minstens tweeduizend jaar
om allerlei 'bijbelteksten' & 'andere heilige schriften'
te systematiseren!
Wie
DAT wel wil doen,
zal ook hier
een keuze dienen te maken -
met als gevolg,
zo leert de mydigeschiedenis ons:
kerkelijke & dergelijke
[vaak ergerlijke]
verdeeldheid.
~
~
~~
~~
~
~"N.T."
kent weinig teksten
die als fundament
voor de leer van drie-eenheid
gebruikt zouden
KUNNEN
worden
de oogst
is schaars
er zijn slechts
een paar triadische formules
die echter niet het bewijs kunnen leveren dat het NT
al op de EEN of Andere manier trinitarisch
werd gedacht
ik citeer
de belangrijkste
passages
~*~
~*~
aan het slot
van een brief aan de gemeente van Korinte
schrijft PAUL:
"De genade
van de Heer Yeshua haMashiach,
de liefde van G D
en de gemeenschap
van heilige geest
zij met u allen"
[2 KOR 13:
13]
een
soortgelijke formule
staat in het bekende slot van het evangelie
van MATTAI
ik heb
dat 'zendingsbevel'
al vaker genoemd en geciteerd
[MAT 28:16-20]
daarom
doe ik dat nu niet meer
maar citeer een passage uit de DIDACHE
die onmiskenbaar teruggrijpt
op de tekst in het evangelie
van MATTAI:
"Met
betrekking
tot de dope:
u moet als volgt dopen ~
nadat u al het bovenstaande hebt gezegd,
doop in de naam van de Vader en van de zoon en van heilige geest
met stromend {!} water!
Indien u geen stromend water hebt,
doop DAN met 'ander' water.
Indien u GEEN VAN BEIDE ter beschikking hebt,
giet DAN driemaal water over het hoofd in de naam van de Vader
en de zoon en heilige [helende]
geest"
[DID 7]
Genoemde teksten
hebben ONVOLDOENDE draagkracht gehad
om de leer van de drie-eenheid te doen
ontwikkelen.
De
voorstelling van de parakleet
kon dat
WEL?
ZO
ontstond
de merkwaardige voorstelling
dat G D als-EEN-en-toch-als-drie moest worden
gedacht
~*~
in
de eerste
mydiverhaaltjes
van dit 'dope'-onderwerp
heb ik er geen geheim van gemaakt
moeite te hebben met
het 'trinitarisch'
denken
als het
grootste bezwaar
beschouw ik de onherstelbare breuk
die is ontstaan met de oudtestamentisch-joodse
traditie
wie
zijn/haar 'geloof'
op een trinitarische wijze belijdt
plaatst zichzelf voor een ONOPLOSBAAR dilemma:
hij/zij moet het Oude Testament
OF geheel terzijde leggen
OF het ZO interpreteren
dat het zijn eigenheid en zeggingskracht
totaal verliest!
In het
laatste geval
zal men het OT trinitarisch
en christologisch dienen te lezen,
met als consequentie
dat een christelijk Oude Testament
wordt geraadpleegd
en DAT is iets anders
dan een
'gewoon' Oud
Testament?!
~*~
IN
de jaren zeventig
van de vorige eeuw
las ik twee boeken van 'systematische theologen'
uit Nederland die mij deden inzien dat "MIJN" problemen
met de triniteit NIET VREEMD
waren:
en als 'exegeet'
beschouwde ik het als een verheugende ontdekking
dat kritische vragen
OOK
werden gesteld
door
'dogmatici'!
HAAR bespreking
van de drie-eenheid
in haar veel gelezen, populair-wetenschappelijke
uitleg van het christelijk geloof besluit Ellen Flesseman-van Leer
als volgt:
"DE triniteitsleer
wordt onder theologen ZO verschillend opgevat
en wordt onder niet-theologen ZOZEER of ALLEEN MAAR als een FORMULE
aanvaard of als een soort driegodendom misvertsaan,
dat ik er niets mee verloren acht als we DEZE "LEER",
die gevormd is door theologische reflectie op grond van de zich 'openbarende' G D,
laten vallen!"
Nauwelijks MINDER KRITISCH
is de visie van de bekende dogmaticus Henk Berkhof.
Aan het slot van ZIJN bespreking typeert hij de triniteit als volgt:
" ... een indrukwekkende weliswaar, maar OOK GEKUNSTELDE
en in haar ABSTRACTHEID voor het 'geloof'
GEVAARLIJKE traditie!"
~*~
REST
de vraag
naar de reden van ontstaan
van die gekunstelde, abstracte en zelfs
'gevaarlijke' traditie?
Voor
een goed begrip
van de ontwikkelingen
dienen we het woord 'eenheid'
in het centrum
te plaatsen.
DAT G D
EEN IS en DE ENIGE,
DAT blijft het uitgangspunt,
maar naar de overtuiging van de christelijke theologen heeft DIE G D
zich in Yehoshua haMashiach
geopenbaard?
Met
een bekende tekst
uit de proloog van het evangelie van Johannes kan gezegd worden
dat wij DANKZIJ YESHUA 'weten wie g d' in 'werkelijkheid'
IS:
"NIEMAND
heeft OOIT G D gezien,
maar de eniggeboren G D {daarmee wordt wordt Yeshu bedoeld!},
die NU rust aan 'het hart' van de Vader,
hij is de gids en de weg
geweest"
[YOH 1:
18]
Als
de ene g d
zich geopenbaard heeft in Yehoshua haMashiach
DAN dringt de vraag zich op WAT DAT BETEKENT
voor de visie op Yeshua?
Misschien
kunnen we hierop
in eventuele volgende mydiverhaaltjes nog nader ingaan?
DAN zou blijken dat het "G D-zijn" van Yeshu
voor het besef van de vroege kerk
OOK in 'soteriologische zin'
van de allergrootste
betekenis
WAS!
OMDAT
in Yehoshua haMashiach G D a.h.w. 'menswerd',
werd de mens 'door dat geloof' de mogelijkheid geboden om bevrijd te worden van zijn/haar sterfelijkheid en ZELFS
'de status van goddelijkheid'
te 'verkrijgen'?
UITGAANDE
van de gedachte van EENHEID, ook en juist ten aanzien van de redding
van de mens, was het DAN ook niet meer dan 'logisch'
dat OOK 'de geest' erbij betrokken'
werd!
DIT leidde
tot een diepingrijpend conflict
tussen de westerse en de oosterse kerk,
dat OOK tot op de dag van HEDEN
nog VOORTDUURT!
Het is
de befaamde strijd om het filioque.
In de westerse tekst van de geloofsbelijdenis van NICEA wordt ten aanzien van de geest gezegd:
"Wij geloven in de heilige Geest die Heer is en levend maakt,
die uitgaat van de Vader en de Zoon {in het Latijn:
qui ex Patre filioque procedit}"!
De OOSTERSE
kerk pleit ervoor dat de geest alleen door G D de Vader
gezonden is.
Mijns inziens
is voor DIE gedachte wel wat te zeggen.
[G D de Vader van alle leven geeft via zijn geest kracht aan zijn kinderen?]
[OF wat MIJ betreft "G D de Moeder" geeft via haar 'genetische' geest
'zichzelf aan ons'!]
In ieder geval sluit voor MIJN gevoel
het LAATSTE beter aan bij het oudtestamentisch-joodse spreken
over g d & [vanaf 'het begin' tot "het einde"]
'de geest g ds'!
OOK
in DIT debat
speelt het evangelie van JOhannes
een hoofd{D}rol?
HELAAS
moet geconstateerd worden
dat 'de teksten' NIET eenduidig
zijn?!
Over
het algemeen
is de 'voorstelling' dat G D niet ALLEEN Yehoshua haMashiach
heeft 'gezonden' [Johannes 3:16-17],
maar OOK 'de geest [JOH 14:16 - YESH zal aan de Vader vragen een 'andere helper'
te geven]!
DAAR BLIJFT HET echter niet bij?
In dit
evangelie is OOK de volgende uitspraak te vinden:
" ... maar als ik [YESHU] heenga,
zal IK hem [de helper]
naar jullie 'toezenden' ..."
[YOH 16:
7]!
DEZE
'dubbelzinnigheid'
bewijst maar weer eens
dat we best wel wat voorzichtiger moeten [en KUNNEN] zijn
en blijven met betrekking tot allerlei pogingen
in minstens tweeduizend jaar
om allerlei 'bijbelteksten' & 'andere heilige schriften'
te systematiseren!
Wie
DAT wel wil doen,
zal ook hier
een keuze dienen te maken -
met als gevolg,
zo leert de mydigeschiedenis ons:
kerkelijke & dergelijke
[vaak ergerlijke]
verdeeldheid.
~
~~~~
~
~
