Opa in zijn verzorgingstehuis

Ik denk dat we wel van een zekerheid kunnen spreken dat opa niet of nauwelijks meer buiten zijn verzorgingshuis gezien zal worden. Eigenlijk zou hij twee weken geleden op vakantie zijn geweest met het Rode Kruis wat je maanden van te voren moet reserveren, maar mamma heeft het af moeten zeggen. Opa gaat hard achteruit en redt nog maar heel weinig dingen.

Het stukje van zijn gang naar het restaurant is eigenlijk niet eens een afstand te noemen, maar voor opa is het een hele opgaven. Enkele jaren geleden was hij de enige die van zijn afdeling af mocht (weet de cijfercode) omdat hij dan in het restaurant zelf een kopje koffie kon halen en daar lekker zijn krantje ging lezen. Hij was de beste van de afdeling qua geheugen en qua kunnen. Met regelmaat gingen we met opa uiteten of zocht ik een terrasje buiten in de stad op om met opa even wat te eten of te drinken. Dat is al even verleden tijd. Zelfs het restaurant in de Janskliniek lijkt nu elke keer minder vanzelfsprekend te zijn en zoekt hij niet meer alleen op.

Het geheugen bladdert steeds verder af. Hij zal steeds minder weten en steeds minder onthouden. Het is natuurlijk een andere vorm van dementie die oma had (opa heeft het dementiesyndroom overgehouden na twee hersenbloedingen op één dag) en hij heeft geen medicijnen die oma jarenlang hebben geholpen te onthouden. Het valt niet met elkaar te vergelijken. En ergens maar goed ook. Vergelijken kan alleen maar pijn doen.

Ik kom net thuis van een bezoekje aan opa. Ik heb hem in de huiskamer opgehaald en we zijn samen op een rustig (heel rustig) tempo naar het restaurant van zijn verzorgingstehuis gegaan. Ik had voor opa haring mee en hij wilde er een kroketje bij. Ondanks dat ik weet dat hij dat nooit op zal eten, heb ik hem wel van die paar happen kroket laten genieten. Na zijn haring en beetje kroket zette ik de aardbeien op tafel die ik mee had en die waren in no time op. Opa en ik zijn daar gek om. Samen gaan we als een speer.
Opa had ijskoude handen en warmde die aan mijn handen. Ik wreef ze warm, hield ze vast en smeerde ze daarna in met een crèmepje. Opa zei tot drie keer toe dat hij het echt fijn vond zo samen te zitten. Ook vroeg hij waar mijn moeder was en we moesten wel wat aardbeien bewaren want 'ze is er zo toch wel weer'

Na een uurtje eten gingen we weer terug naar de huiskamer. Het is echt een hele opgave voor opa maar hij redde het best goed en snel. beter dan de heenweg. Hij is zó snel buitenadem en zijn ribben doen zeer als hij hoest. Opa valt ook veel af. Hij wordt echt oud. Hij was blij dat we weer in de huiskamer waren. Ik zocht op waar opa was in zijn krant en vertelde hem mango op zijn kamer achter te laten. We knuffelden en ik warmde nog een keer zijn handen op. We zeiden elkaar gedag en ik liep naar de deur van de huiskamer. Ik keek zoals altijd nog een keer achterom en voor ik achter de muur verdween zwaait opa nog een keer 'dag kind'.

Het voelde heel dubbel. Het was zó fijn om zo weg te lopen na het samen lunchen waarbij opa echt genoot en het heerlijk had en toch was ik me bewust van het feit dat elke keer de laatste kan zijn. Opa's hart is een tijdbom en we weten niet wanneer hij stopt.

Ik gaf de plantjes op zijn kamer water, legde een envelop voor mijn tante klaar, ik ruimde de boel een beetje op en liet nieuwe chocolaatjes achter bij opa op zijn kamer.
Zelfverzekerd en met een enigszins dubbel gevoel verliet ik de afdeling, ik liep door het restaurant en daar kreeg ik het benauwd. Aan het einde van het restaurant is de receptie en daar stond een familie klaar in het zwart. Ik moest er doorheen richting de uitgang maar ik wilde niet. Ik deed het maar moest hard op mijn kiezen bijten. Er stonden twee rouwauto's klaar voor de uitgang.
Ik liep door richting mijn fiets en er gingen twee dingen door mijn hoofd. Wat was dit moeilijk toen we oma drie jaar geleden van dezelfde plek weg reden, weg bij haar laatste woonplek, weg van de plek waar ze het zo mieters had gehad (belangrijke woorden die ze zei bij de laatste paar keren dat ze nog wat zei) en tegelijkertijd... de wetenschap dat we ook opa vanaf deze plek zullen wegbrengen naar het crematorium.

Tot thuis lukte het me mijn tranen in te houden en daar huilde ik even met mamma. Ook met dit typen mogen de tranen er even zijn. Het doet zeer en het zal zwaar zijn. Maar we zijn het er beide over eens dat we hopen dat het gewoon 'een keer' over is en dat opa zo zal zijn zoals hij nu is. Dat hij ons nog echt dag kan zeggen, dat hij nog reageert op ons, dat we nog met hem kunnen communiceren. We hopen dat hij niet nog veel verder achter uit zal gaan en dan letterlijk op de dood zal wachten. Ondanks dat hij nu ook echt veel minder kan dan eerst, bekijkt en bestudeert hij wel nog dagelijks zijn krantjes, herkent hij ons, voelt hij de gezelligheid wel degelijk en is het nog steeds bepaald eten waar we hem mee kunnen verwennen. Ik hoop dat dat nog even zo mag blijven...

Opa... ondanks dat je me vandaag opnieuw weer meerdere keren als je dochter zag en je dacht dat mamma er ook bij was (die je mijn zus noemde), ik weet dat je heel goed weet wie ik ben en ik ben belangrijk voor je. Evenals dat jij belangrijk voor mij bent. Ik vond het fijn met je te zijn.